Abstract:
با هجوم نیروهای آمریکا، انگلیس، و شوروی در شهریور1320(سپتامبر1941م) و فروریختن حکومت پهلوی اول، ایران به اشغال متفقین درآمد. حضور تحمیلی نیروهای متفقین در کشور، تبعات مختلفی در زمینههای اقتصادی، سیاسی، و اجتماعی در پی داشت و علاوه بر اینکه از لحاظ روانی و ذهنی، موجب نارضایتیهای مردمی میشد، آثار عملی خود را نیز در امور عینی جامعه بر جا مینهاد. در این تحقیق، تسلط این دولتهای خارجی بر راههای ریلی و شوسه ایران، به عنوان نمونهای از این آثار عینی، مورد ارزیابی و پژوهش قرار گرفته است. مقاله حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی و با به کارگیری اسناد آرشیوی، در پی یافتن پاسخ به این پرسش است که پیامدهای انعقاد پیمان سه جانبه بر راههای ریلی و شوسه ایران چه بود؟ بر اساس یافته های پژوهش، متفقین برای استفاده از راههای ایران، به تنظیم قراردادی با این کشور مبادرت نمودند که زمینه دخالت مستقیم این دولتها را در امور راهداری ایران فراهم کرد و این تسلط موجب کاهش درآمدها و زیان مالی دولت ایران، افزایش فساد در سیستم اداری راهداری ایران، استهلاک لوکوموتیوهای خطوط ریلی و ساختمانهای اداری، تضییع حقوق کارکنان وزارت راه، و اخلال در روند رسیدگی به امور مردم گردید.
Machine summary:
ایران ، راه آهن ، جنگ جهانی دوم ، متفقین ، رضا شاه ، محمد رضا شاه Operational Impact on the Function of the Tripartite Pact of Rail and Road Transports of Iran Marjan Borhani3 / Karim Soleimany4 Abstract After USA, Britain, and the Soviet Union invasion in September 1941 and the fall of the frst Pahlavi, Iran was occupied by the Allied Powers.
نیز نک : Nikolay A Kozbanov,"The Pretexts and Reasons for the Allied Invasion of Iran in 1941," Journal of the International Society for Iranian Studies, Volume 45, Number 4 (2012), p.
Kozbanov,"The Pretexts and Reasons for the Allied Invasion of Iran in 1941", Journal of the International Society for Iranian Studies, Volume 45, Number 4, (2012), p.
همچنین نک : مرکز اسناد و تاریخ دیپلماســی وزارت امور خارجه ایران ، سال ١٣٢٠، کارتن ١٦، پرونده ٥٦,٣، سند١٥٢.
نیز نک : مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجه ایران ، سال ١٣٢٠، کارتن ٤١، پرونده ١٦٤، سند٢٤.
بعد از اشغال ایران ، کلیه امکانات و منابع ایران ، از جمله سیستم حمل و نقل در اختیار متفقین قرار گرفت و برای اســتفاده از آن قراردادی یک طرفه بر دولت ایران تحمیل گردید؛ این خود زمینه را برای دخالت مســتقیم این دول در امور راهداری ایران ، کاهش درآمدها و زیان مالی دولت ایران ، افزایش فســاد در راهداری ایران ، استهلاک لکوموتیوها، وسایل و ساختمانهای اداری ، تضیع حقوق کارکنان وزارت راه و اخلال در خدمت رسانی به مردم را فراهم کرد.