Abstract:
نیایش های معصومان : فصلی فربه از فرهنگ زندگی ایشان است وسیره معصومین و گفتار آن بزرگواران همگی ملهم از قرآن کریم است و ایشان بارها بدان اشاره کرده اند.. در پژوهش حاضر نمونه هایی از تجلی ادعیه ی قرآنی و هماهنگی مفاهیم مناجات
خمسه عشره با آیات قرآن بررسی خواهد شد. مفاهیمی همچون وفات با نیکان ، سربلندی و آبرومندی در روز قیامت ، طلب توبه و آمرزش گناهان ، طلب رحمت الهی، پیروزی بر کافران ، تســبیح و تحمید خداوند، درخواســت دور ماندن از عذاب ، متنعم بودن در بهشت از جمله گزاره هایی است که مورد بررسی قرار خواهد گرفت . مفاهیم ذکر شده تنها نمونه ای از این هماهنگیهاست و بررسی تمامی اشتراکات از ساختار این پژوهش خارج است .
حاصــل پژوهش آنکه ادعیه تجلییافته در مناجات خمســه عشــره الگویی اســت جهت ارتباط با خداوند متعال در نوع در خواست هایمان و بیانگر این نکته است که مناجات های خمسه عشره دارای مبنای قرآنی است که نحوه ارتباط با معبود را به شکل صحیح نمایان میسازد که زمینه ساز سعادت فرد میباشد.
Machine summary:
در قسمتی از نیایش آمده است: «ولا تخلنی فی مشهد القیامه من برد عفوک وغفرک» (مناجات خمسه عشره، مناجات التائبین) « و مرا در بازار قیامت از نسیم جانبخش عفو و آمرزشت محروم نفرما» نکتهای که در این بخش از مناجات باید مورد بررسی و دقت قرار بگیرد تاکیدی است که امام سجاد7 بر روی عفو الهی دارد و یکی از تقاضاهای ایشان پردهپوشی روی گناهان در دنیا و آخرت است و از پروردگار میخواهد که در روز قیامت او را از نسیم خوش عفو و بخشش محروم نسازد و در جای دیگر که بهگونهای بیانگر همین مطلب است، چنین میفرماید: «واقرر اعیننا یوم لقآئک برؤیتک» (همان، مناجات الزاهدین) «و دیدگانمان را در روز قیامت به مشاهده جمالت روشن کن».
(جوهری، 1410 : 1/ 91؛ ابن منظور، 1414: 2/ 41؛ فیروز آبادی، 1344: 1/ 41) با توجه به اینکه توبه مراتبی دارد و برای هر انسانی با توجه به مرتبهاش توبهای است و نیز واژۀ توبه در قرآن کریم دربارۀ خدای متعال بهکاررفته است، مطلق رجوع و بازگشتن در معنای توبۀ صحیح است؛ زیرا رجوع و بازگشتن از معصیت و گناه دربارۀ خدای سبحان معنا ندارد و توبۀ خداوند به معنای بازگشت لطف و رحمت پروردگار است بهسوی بنده گنهکار، چنانکه فرموده است: ﴿ثم تاب علیهم لیتوبوا إن الله هو التواب الرحیم﴾؛ (توبه/ 118) بنابراین انسان هم در توفیق برای توبه به خدا نیازمند است و هم در پذیرش توبه و شمول غفران و پاک شدن از پلیدیها و اسباب دوری از خدا؛ (طباطبایی، 1417: 4/ 245) پس توبۀ آن است که انسان به توفیق الهی به مقام غفاریت حقتعالی پناه برد و حالت استغفار و آمرزش خواستن واقعی را تحصیل کند، (امام خمینی، 1371: 281) و دل خود را از گناه بشوید و بر ترک آنچه از او رفته است عزم نماید و تلافی و تدارک تقصیر گذشته کند و از دوری ساحت ربوبی به نزدیکی بازآید.