Abstract:
این پژوهش با هدف ساخت آزمون اولیه همدلی، بر اساس منابع اسلامی انجام گرفت. برای مطالعة منابع، از روش تحلیل محتوا و برای ارزیابی روایی و اعتبار آزمون، از روش پیمایشی با انتخاب تصادفی طبقهای، نمونه 100 نفری از میان دانشپژوهان موسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی و طلاب حوزة علمیه خواهران قم در سال تحصیلی 1395-1394 بهره گرفته شد. ساختار متغیرهای بهدستآمده از منابع اسلامی، برای همدلی عبارتند از: مولفه رفتاری، مولفه عاطفی و شناختی. روایی این ساختار، از نظر کارشناسان خبرة دین و روانشناسی طبق ساختار لیکرت چهار گزینهای با میانگین کل 8/3 و واریانس 047/0 محاسبه شد. روایی گویهها نیز با میانگین 6/3 و واریانس 022/0 به دست آمد. اعتبار آزمون، به واسطة بررسی همسانی درونی پرسشنامه با ضریب آلفای کرونباخ 91/0 به دست آمد. دونیمهسازی نیز اعتباری در حد 80/0 و 81/0 برای دو نیمه را نشان داد. بنابراین، این آزمون از اعتبار و روایی مناسب برخوردار است.
Machine summary:
پرسشنامههایی نیز که برای سنجش میزان همدلی تهیه میشوند، با یکدیگر تفاوت دارند، هدف پارهای از این پرسشنامهها، نشان دادن احساسات در موارد خاص است که بر اثر رنج کشیدن دیگران به وجود میآید.
ازاینرو، این سؤالها در مورد این پرسشنامه بررسی شده است: در منابع اسلامی، چه ساختاری برای همدلی برداشت میشود؟ پرسشنامه اولیه همدلی از دیدگاه اسلام از چه میزان روایی و اعتبار برخوردار است؟ <H2>روش پژوهش</H2> این پژوهش، با توجه به هدف پژوهش، از نوع تحقیقات بنیادی و نظری به حساب میآید (دلاور، 1386، ص 48) و از روش تحلیل محتوا برای بررسی، توصیف، دستهبندی، مقایسه، و تجزیهوتحلیل مفاهیم محتوای آشکار پیامهای موجود در متون دینی مرتبط با «همدلی»، به کار گرفته شده است (شریعتمداری، 1388، ص 77).
برای تبیین روایی شاخص واکنشپذیری بینفردی، ضریب همبستگی بین این ابزار با مقیاس همدلی هاگان (1969) و پرسشنامه هیجانی مهرابیان و اپستین (1972) سنجیده شد که به ترتیب، 40/0 و 60/0 است (قربانی و همکاران، 2003؛ دیویس و همکاران، 1994).
ارزیابی کارشناسان برای سنجش روایی ـ محتوایی این پرسشنامه، در قسمت اول، طبق ساختار لیکرت با میانگین کل 8/3 (1/94 %) با انحراف استاندارد 218/0 نشان داد که نظر کارشناسان، مؤلفههای نظری همدلی در حد «زیاد» و «خیلی زیاد» با آموزههای دینی مطابقت دارد.
Baron-Cohen, S, & WheelWright, S, 2004, The empathy quotient: An investigation of adults with Asperger, syndrome or high functioning autism and normal sex differences, Journal of Autism and Developmental Disorders, n.
M. H, 1983, Measuring individual differences in empathy: evidence for a multidimensional approach, Journal of Personality and Social Psychology, v.