Abstract:
تغییرات پوشش گیاهی و کاربری اراضی در اثر فعالیتهای انسانی یکی از موضوعات مهم در برنامه ریزی های منطقه ای و توسعه ای میباشد. با توجه به مزیتها و قابلیت هایی که داده های ماهوارهای دارند، این تکنولوژی میتواند کمک شایانی به شناسایی و کشف این تغییرات نماید. در این تحقیق جهت بررسی تغییرات مساحت پوشش زمین حوضه ی آبخیز دریاچه ی ارومیه از محصولات پوشش زمین سالانه مودیس (MCD12Q1) با فرمت HDF و قدرت تفکیک مکانی 500 متر استفاده گردید. این تصاویر بر اساس طبقه بندی نوع یک دارای 17 کلاس پوشش زمین میباشند. سپس تصویر هر سال (2005 تا 2016) توسط مرز منطقه ی ماسک و با تبدیل به سیستم UTM مورد تصحیح هندسی قرار گرفت. با واردکردن جداول اطلاعات توصیفی هر سال به نرمافزار اکسل روند تغییرات مساحت پوشش های زمین در فاصله ی سالهای 2005 تا 2016 تخمین زده شد. نتایج نشان داد که در فاصله سال های 2005 تا 2016 یشترین افزایش مساحت کاربری به ترتیب مربوط به زمینهای کشاورزی و زمین ها ی بایر و یا پوشیده از پوشش تنک به ترتیب با افزایش 1648و 837 و بیشترین کاهش مساحت کاربری به ترتیب مربوط به پهنه های آبی و پوشش بیابانی با کاهش 1383 و 1159 کیلومتر مربع است. نسبت مساحت زمین های کشاورزی و پهنه های آبی در سال 2016 نسبت به سال 2005 به ترتیب برابر39/1و 69/0 میباشد. مساحت اراضی زراعی آبی و باغی در نقشه ی استخراجی از محصول مودیس 5860 کیلومترمربع میباشد.
Machine summary:
)به تصویرصفحه مراجعه شود)شکل (١) موقعیت منطقه ی مورد مطالعه در استان و ایران ـ روش تحقیق در این تحقیق جهت بررسی تغییرات مساحت پوشش زمین حوضه ی آبخیز دریاچه ی ارومیه از محصولات پوشش زمین سالانه مودیس (MCDQ١٢١) با فرمت HDF و قدرت تفکیک مکانی ٥٠٠ متر استفاده گردید.
در حوضه ی آبخیز دریاچه ی ارومیه و در فاصله سال های ٢٠٠٥ تا ٢٠١٦ بیشترین افزایش مساحت کاربری به ترتیب مربوط به زمین های کشاورزی و زمین های بایر و یا پوشیده از پوشش تنک به ترتیب با افزایش ١٦٤٨ و ٨٣٧ و بیشترین کاهش مساحت کاربری به ترتیب مربوط به پهنه های آبی و پوشش بیابانی با کاهش ١٣٨٣ و ١١٥٩ کیلومتر مربع می باشد.
این نمودار نشان می دهد که بر اساس تصاویر مودیس نسبت مساحت پهنه های آبی سال ٢٠١٦ به سال ٢٠٠٥ برابر ٠/٦٩ می باشد.
شکل (٣) نقشه ی پوشش زمین از سنجنده ی مودیس مربوط به سال ٢٠١٦ ) )به تصویرصفحه مراجعه شود)شکل (٤) مساحت پهنه های آبی با استفاده از محصولات کاربری MODIS سال های ٢٠١٦-٢٠٠٥ شکل (٥) مساحت کاربری اراضی کشاورزی را نشان می دهد.
به تصویرصفحه مراجعه شود)شکل (٥) مساحت اراضی کشاورزی با استفاده از محصولات کاربری MODIS سال های ٢٠١٦-٢٠٠٥ )به تصویرصفحه مراجعه شود)شکل (٦) مقایسه اراضی زراعی آبی و باغی از محصولات کاربری MODIS ماه های اردیبهشت و مرداد شکل (٦) اراضی زراعی آبی و باغی را نشان می دهد که از نقشه ی کاربری محصولات پوشش زمین مودیس سال ٢٠١٦ استخراج شده است .