Abstract:
در این مقاله با موضوع «مطالعه تطبیقی نفقه زوجه در قرآن کریم و قانون مدنی افغانستان» سعی شده است، به این دو پرسش اساسی پاسخ داده شود که آیا در قرآن کریم آیاتی راجع به نفقه زوجه وجود دارد؟ و آیا قانون مدنی افغانستان موادّی را به این موضوع اختصاص داده است؟ از مراجعه به قرآن کریم و قانون مدنی افغانستان به دست می آید که در قرآن کریم 9 آیه در رابطه با این موضوع وجود دارد و قانون مدنی افغانستان نیز 16 ماده را به مساله نفقه زوجه اختصاص داده است. قرآن کریم زوج را موظف به برخورد شایسته و تامین نفقه زوجه کرده است. همچنین تامین نفقه و مسکن زنان مطلقه را، تا پایان عده، به اندازه توان به عهده زوج می داند. نیز، به مرد دستور پرداخت اجرت زن مطلقه شیرده را می دهد. موارد و مقدار نفقه باید به نحو شایسته باشد و تعیین آن به عرف واگذار شده است. قانون مدنی افغانستان زوج را مکلف می کند که بعد از عقد نکاح صحیح و نافذ نفقه همسرش را متناسب با توان مالی خود بپردازد مشروط بر این که زوجه از وظایف زنا شویی سرپیچی نکند. در صورت امتناع زوج از پرداخت نفقه زوجه می تواند به محکمه شکایت کند و نفقه اش را دریافت کند. چنان که می-تواند ذمه زوج را ابراء کند.
Machine summary:
در مقابل، زوجه نيز حقوقي بر شوهر دارد كه يكي از مهمترين آن «نفقه» است، كه از مسلمات شريعت و حقوق اسلامي است و در قرآن كريم و قانون مدني افغانستان اين مزيت براي زن در نظر گرفته شده است.
آگاه كردن مردم نسبت به مسأله نفقه زن از منظر قرآن كريم و قانون مدني افغانستان كمكي، هرچند كوچك، به اين امر خواهد بود لذا لازم است كه آن را مورد بحث و بررسي قرار دهيم.
هدف ما از اين پژوهش آگاه ساختن مخاطبان، نسبت به حق نفقه زنان، از منظر قرآن و قانون مدني افغانستان است تا باشد كه زنان افغانستان، آن جايگاه رفيعي را كه شريعت اسلامي براي آنان در نظر گرفته است، در ميان جامعه و خانوادهها باز يابند.
قانون مدني افغانستان نيز تعريفي از نفقه ارائه نداده است بلكه تنها به بيان چند مصداق آن بسنده كرده است، اين قانون در ماده 118 مينويسد: «نفقه زوجه مشتمل است بر طعام، لباس، مسكن و تداوي متناسب به توان مالي زوج».
ماده 264 قانون مدني افغانستان نفقه والدين و اجداد فقير را به عهده فرزند موسر گذاشته است در حالي كه در مورد زوج شرط «يُسر» را معتبر ندانسته است و مرد را مكلف كرده است كه به اندازه توان مالي خود به زوجه اش نفقه بدهد.
موارد عدم استحقاق نفقه در ماده 122 قانون مدني افغانستان به اين صورت بيان شده است: 1 ـ زوجه بدون اجازه زوج يا به غير مقاصد جايز از مسكن خارج گردد.