Abstract:
مساله حقوق اسیران جنگی در ادوار مختلف تاریخی و در میان ادیان و نظامهای حقوقی از مهمترین موضوعاتی است که همواره در روابط بینالمللی در گذشته و حال مطرح بوده و از جهات مختلفی مورد دغدغه ملتها، دولتها و حقوقدانان بشر دوست بوده است.مقررات حقوق بشردوستانه ریشه در تاریخ دارد، زیرا از ابتدای حیات جوامع بشری تاکنون همواره جنگ بین انسانها وجود داشته و این جنگها، همیشه تابع نظاماتی بودهاند، که دولتها طی قرنها، آنها را رعایت یا نقض کردهاند.البته بین رویکرد دولتها در نظر و عمل در خصوص رعایت حقوق اسیران جنگی میبایست قائل به تفکیک شد.اگرچه نظام مندی حقوق بشردوستانه بینالمللی(به صورت سلسله اصول و مقررات انسانی که در ایام جنگ مورد توجه دولتها بوده و از لحاظ حقوقی، جنبه قانونی و عملی پیدا کرده است)سابقه چندان طولانی ندارد.اما در این عرصه نظام حقوقی اسلام بیش و پیش از سایر نظامات حقوقی به لزوم رعایت مقررات انسان دوستانه در جنگ ها تاکید کرده است. روش اجرای تحقیق حاضر توصیفی-تحلیلی است.
The legislature law of war prisoners in different periods of history and among religions and legal systems behaves as the most important problems, and always has been more prominent. It has been the focal problem of different nations’ concerns, governments and philanthropic lawyers. The Humanitarian Law regulations is deeply rooted in History, because “war” has been the focus and central problem of all the modern and primitive Human societies and they all obeyed and maintain of some distinct regulations, in which along the centuries the governments have subordinated or violated them. Of course, there must be a clear distinction between the governmental attitudes in theory and pragmatically. We should discriminate respect for the rights of prisoners of war.However, the systematization of philanthropic international Human rights (in form of series of Humanitarian principles and regulations in war times was of special concerns of many different governments, and by lawful and legislative points of view has obtained the practical and legislative aspects) does not have a long and extended history behind itself. But in this arena, the Islamic legislature system more and precedent to any other lawful systems ascertained on the observation of Humanitarian regulations in wars and conflicting occasions.
Machine summary:
قسمت «الف » ماده ٤ کنوانسيون ١٩٤٩ ژنو در مورد مفهوم اسير چنين است : ١- اعضاي نيروهاي مسلح يکي از متخاصمين و همچنين چريک ها و دسته هاي داوطلب که در زمره نيروهاي مسلح مزبور باشند؛ ٢- چريک ها و اعضاي ساير دسته هاي داوطلب نهضت هاي مقاومت متعلق به يک دولت متخاصم که در داخل و يا خارج خاک خود مشــغول عمليات باشند؛ ٣- اعضاي نيروهاي مســلح منظم ، که خود را وابسته به دولت يا مقامي معرفي نمايند که از طرف دولت دســتگيرکننده به رســميت شــناخته نشــده باشد؛ ٤-کساني که همراه نيروهاي مسلح هســتند بدون آنکه مستقيما در زمره آن باشــند؛ از قبيل اعضاي غيرنظامي کارکنــان هواپيماي جنگي ، خبرنگارهاي جنگي ، تهيه کننده هاي اجناس و اعضاي واحدهاي کار يا خدمت که عهده دار آسايش نيروهاي مسلح هستند؛٥-کارکنان نيروهاي بحريه بازرگاني از جمله فرماندهان ، ناخدا و کارکنان هواپيمايي کشــوري دولت هاي متخاصم ، که به موجب اين مقررات حقوق بين الملل از معامله مســاعدتري برخوردار نيســتند؛ ٦-اهالي اراضي اشغال نشده که درموقع نزديک شــدن دشمن بدون آنکه فرصت تشــکيل نيروهاي منظم را داشته باشند، ارتجالا براي مبارزه با دشمن اســلحه به دست مي گيرند؛ مشروط به اينکه عملا اسلحه حمل نمايند و قوانين جنگ را محترم شمارند.