Abstract:
یکی از مباحث مهم در مدیریت اسلامی که اساس و وجه ممیزۀ آن از دیگر
است. ما زمانی میتوانیم ادعا » اصول مدیریت اسلامی « ، رویکردهای مدیریتی است
کنیم مدیریت اسلامی داریم که تمام تئوریها و فعالیتهای مدیریتیمان برگرفته از
مبانی و اصول اسلامی و بر اساس آنها باشد. با این وجود مشاهده میگردد که تعریف
روشنی از اصول مدیریت اسلامی وجود ندارد و در نتیجه در شمردن موارد آن، اختلاف
نظر قابل توجهی وجود دارد. لذا مسئله این است که اولا ماهیت این اصول چیست و
چه ارتباطی با مدیریت اسلامی دارد و ثانیا مصادیق آن کدام است. این مقاله با روش
توصیفی- تحلیلی تلاش دارد با تعریف اصول مدیریت اسلامی به ضرورت بحث از
آنها در مدیریت اسلامی پرداخته و سپس برخی از این اصول را همراه با بررسی و
نقدی اجمالی معرفی کند
Machine summary:
در اينجا يک سؤال اساسي پيش ميآيد که اين اصول ، داخل در مديريت اسلامي هستند يا خير، خارج از آن محسوب شده و از جنس مباني يا نظام ارزشي ميباشند؟ و به طور خلاصه رابطه آنها با ديگر مباحث مديريتي چيست ؟ پاسخ آن که با تتبع در اصول ذکر شده در کتب مختلف ، به اين مطلب ميرسيم که اصول در واقع همان ارزش هاي اسلامي و جزئي از نظام ارزشي اسلام در ارتباط با مديريت هستند که طبق تعريف مذکور در ابتداي نوشتار، مديريت بايد بر اساس آنها باشد تا «مديريت اسلامي» نام گيرد.
اما اين که آيا ميتوان به آنها «مباني مديريت اسلامي» نيز گفت و به عبارت ديگر اصول مديريت اسلامي را جزئي از مباني مديريت اسلامي بدانيم ، بايد گفت طبق اصطلاح متعارف و طبق تعريف ارائه شده خير، امکان ندارد؛ چرا که مباني همان هست ها و نيست ها است اما اصول بر حسب آنچه که صاحب نظران برشمرده اند يک سري بايدها و نبايدها هستند که ناظر به عمل مديريت اند.
گمان ميرود با اين تبيين ، ضرورت بحث روشن شده باشد چراکه اگر ما قصد داريم مديريت اسلامي را تدوين و اجرا نماييم بايد نظام ارزشي اسلام که در ارتباط با مديريت است - و به عبارت ديگر اصول مديريت اسلامي- را تبيين نماييم تا راهنماي عمل بوده و بر اساس آن مديريت صورت ١.