Abstract:
آب سرچشمه حیات ، تولید ، کار و سازندگی است و بعنوان محور و یکی از شاخص ترین فاکتورهای توسعه یافتگی شناخته شده است .امروزه یکی از مؤلفه های قدرت سیاسی و امنیت نظامی ، اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی کشورها وابسته به امنیت آبی می باشد. جرایم علیه منابع آب به اقداماتی اطلاق می شود که تحت شرایطی خاص ، به آلودگی منابع آبی ، تجاوزات ، بهره برداری غیر مجاز و .... منتج می شود . اهمیت صیانت از منابع آب از این جهت است که بطور مستقیم به سلامت « انسان ها » ارتباط دارد و به همین علت ضرورت حفاظت از منابع در قوانین مختلف داخلی ، منطقه ای و بین المللی منعکس شده است که در این مقاله تلاش شد با روش تفسیری-کیفی این قوانین مورد بررسی قرار گیرند و در پایان این نتیجه به دست آمد که به رغم اینکه سیاست گذاران ایران در جهت کنترل پدیده مجرمانه در حوزه آب از اندیشه های کیفری و در برخی اوقات غیرکیفری بهره جسته اما دیدگاه غالب فرا کیفری داشته و در نهایت به دلایل مختلف، هم در کنترل رفتارها و پدیده مجرمانه و هم در پاسخ ها توفیق زیادی نداشته است.
Water is the source of life, production, work and construction and is known as the axis and one of the most significant factors of development. Today, one of the components of political power and military, economic, social and cultural security of countries is related to water security.Crimes related to water resources refer to actions that, under certain circumstances, result in water pollution, encroachment, illegal exploitation, and so on. The importance of water resources protection is due to the fact that it is directly related to the health of "humans" and therefore the need to protect resources is reflected in various domestic, regional and international laws. In the end, it was concluded that despite the fact that Iranian policymakers are inspired by sharia law and also the requirements of adhering to international instruments in order to control the criminal phenomenon in the field of water, criminal and sometimes non-criminal ideas are used. However, it has a predominant meta-criminal perspective and, for various reasons, has not been very successful in controlling criminal behaviors and phenomena, as well as in responding.
Machine summary:
اهميت صيانت از منابع آب از اين جهت است که بطور مستقيم به سلامت « انسان ها » ارتباط دارد و به همين علت ضرورت حفاظت از منابع در قوانين مختلف داخلي ، منطقه اي و بين المللي منعکس شده است که در اين مقاله تلاش شد با روش تفسيري -کيفي اين قوانين مورد بررسي قرار گيرند و در پايان اين نتيجه به دست آمد که به رغم اينکه سياست گذاران ايران در جهت کنترل پديده مجرمانه در حوزه آب از انديشه هاي کيفري و در برخي اوقات غيرکيفري بهره جسته اما ديدگاه غالب فرا ١.
٢-١-١-٥ - قانون حفاظت دريا و رودخانه هاي مرزي از آلودگي با مواد نفتي مصوب 1354 اين قانون که از منابع آبي بزرگ حمايت به عمل آورده ، افزون بر حمايت کيفري از آب هاي موضوع قانون مزبور که مجازات حبس و جزاي نقدي براي مرتکبين آن در نظر گرفته در مواد ١٠، ١٣، ١٤ ابعاد تکاليف و مسئوليت هاي حقوقي آلوده کنندگان را نيز بيان کرد.
در ماده ٦ اين قانون قسمت « آب هاي زير زميني » عنوان شده است تا مالکان و بهره برداران از چاه و يا قنات ، مسئول ممانعت از آلودگي آب ها هستند و مکلفند که مقررات و ضوابط بهداشتي را رعايت نمايند و اگر پيشگيري از آلودگي آب خارج از قدرت آنها باشد مکلف هستند که مراتب را به سازمان حفاظت محيط زيست يا بهداري اطلاع دهند.
بايد اذعان داشت که در بند ز ماده ٦ قانون مزبور ايجاد هر گونه آلودگي محيط زيست دريايي برخلاف قوانين موضوعه را جرم شناخته شده و مجازات کيفري و مسئوليت مدني در نظر گرفته است .