Abstract:
طرح مساله
الفاظ و صیغ حقوقی وسایل و ابزار مفاهیم و قواعد حقوقی اند. این الفاظ و صیغ از دیرباز در رساله های فقهی و قوانین و مقررات و نظامات مصوب قوای مقننه و مجریه و همچنین تصمیم های قضایی و اسناد مبتنی بر قرارداد فراوان دیده می شوند و به گزارش معانی معین و ریشه دار حقوقی می پردازند.
نظر به اینکه قلمرو این گونه مباحث جولانگاه یقین و اطمینان نسبت به مسائل و بزنگاه دقت در قواعد و ضوابط است، ناگزیر زبان آنها، یعنی زبان علم و فن حقوق، باید امنیت قضایی را تضمین و آسودگی خیال کارشناسان حقوقی را تامین کند. بنابراین، در فن حقوق نمی توان واژه ها را نادیده انگاشت؛ بر آنها باید به دیده تحقیق نگریست و معلوم ساخت که، در مقام بیان تفکر حقوقی، آیا فقط از الفاظ و کلمات زبانی که مشترک میان همه مردم است به شیوه ای خاص استفاده می شود و یا، علاوه بر آن، عناصری که بیرون از قلمرو زبان مشترک اند به کار می آیند.
هنگامی که زبان معیار عامه با نیازمندیها و جنبه های اجرائی حقوق و هدفها و غایت های آن سروکار پیدا می کند و به گزارش مفاهیم و بیان قواعد حقوقی می پردازد، زبانی تخصصی پدید می آید. بی شک، دسترسی به این زبان برای اشخاص نا وارد اندکی دشوار می نماید. اما این دشواری نباید موجب بی اعتنایی به این زبان و احیانا طرد آن گردد. با پذیرفتن این مطلب که حقوق، همانند علوم دیگر، اصول و قواعد و روش معین و مفاهیم و تاسیس های مخصوص دارد، نیاز به داشتن زبان خاص را هم می پذیریم. در این زبان، اصلاحات سهم و اثر اساسی دارند...
Machine summary:
"با توجه به این نکات و با توجه به اینکه قسمت اعظم نزدیک به تمامی اصطلاحات و تعبیرات را در قوانین و پس از آن در مقررات عمده و نیز نمونههای قابل اعتنا از اسناد و مدارک دیگر میتوان یافت، مجموعه متونی که در میدان بررسی و تحلیل قرار میگیرند به شرح زیر خواهد بود: 1-4کلیه قوانین ادواری مجلس شورای ملی و نیز قوانین مصوب شورای انقلاب و همچنین قوانین مصوب دورههای ششگانه مجلس شورای اسلامی؛ 2-4نظریات شورای نگهبان؛ 3-4مصوبات مجمع تشخیص مصلحت نظام؛ 4-4مصوبات هیئتهای دولت در تمامی ادوار قبل و بعد از پیروزی انقلاب (در این بخش، پس از بررسی، ممکن است روشهایی برای نمونهگیری و انتخاب میان مصوبات یافت شود و بهخصوص روشهایی برای کنار نهادن برخی از آنها مثلا مصوبات مربوط به انتصابها یا اختصاص اعتبارات و امثالشان اندیشیده شود)؛ 5-4نمونههایی از آراء دیوان عالی کشور (برخی از آراء قبل از 1320 و آراء سالهای 1330 به بعد، بهویژه آرائی که در مجموعههای آرشیو کیهان به چاپ رسیده است)؛ 6-4نمونههایی از آراء دیوان عدالت اداری، بهویژه آراء هیئت عمومی؛ 7-4برخی از بخشنامههای عمده اداری وزارتخانهها؛ نظیر کشور، نیرو، کار، بازرگانی، اقتصاد و دارایی و نیز سازمانهایی چون گمرک و ثبت احوال و ثبت اسناد و بانک مرکزی؛ 8-4نمونههایی از اسناد محاضر؛ 1-8-4ازدواج و طلاق، قبل از استقرار دفترخانهها (محاضر شرعی) و پس از استقرار دفترخانههای ازدواج و طلاق؛ 2-8-4اسناد رسمی قبل از استقرار دفترخانه رسمی و پس از استقرار آنها؛ 9-4نوشتههای مهم حقوقی: کتابها و مقالات، از جمله کتابهای رشتههای متعدد حقوق، تألیف استادان دانشکدههای حقوق ایران."