Abstract:
فرهنگها هم بر طراحی نظامهای مبتنی بر فنآوری اطلاعات و هم بر نحوهی اکتساب آنها تأثیر میگذارند.بخشی از این تأثیر را میتوان ناشی از آثار اجتماعی بهکارگیری فنآروی اطلاعات درست که بیشتر از دید فرهنگ عامه مطرح است،دانست.در حوزه اینترنت،ماهوارهها،و تلویزیون به علت اعمال فنآوریهای اطلاعاتی،و امکان اشاعهی زبان،رفتارها و ارزشهای خاص یا مصرفی میتوان باعث ایجاد تغییرات فرهنگی شود. از دیدگاهی دیگر،مؤلفهها و ابعاد فرهنگ ملی(به عنوان مثال:فردگرایی،مردگرایی، فاصله قدرت،ابهام گریزی و دید بلندمدت)باعث ایجاد نگرشهای گوناگون و حمایتهای متفاوت نسبت به استقرار فنآوری اطلاعات میشود.در نهایت فرهنگ سازمانی به عنوان نرمافزار ذهنی اعضای سازمان،باعث پدید آمدن پدیدههایی نظیر پیشفرضهای مدیریتی متنوع،پویایی سیاسی،چارچوبهای شناختی متفاوت کاربران از فنآوری اطلاعات و انگیزههای مختلف آنان شده و میتوند باعث ایجاد رویکردهای گوناگون(نادیده گرفتن، انزواپذیری،پرستش و یکپارچهسازی)به فنآوری اطلاعات در سازمانها شود.
Machine summary:
"در حوزهی کشورهای جهان سوم،گفته شده است که فهم ناصحیح آنها از رابطهی فرهنگ و فنآوری موجب شده تلاش کافی از سوی این کشورها در هنگام انتقال فنآوری برای همساز کردن فنآوری وارداتی با نیازها و مناسبات خاص خود صورت نگیرد و در نتیجه گسیختگی در نظام فرهنگی-اجتماعی ایجاد کند(یونسکو،ترجمهی (1)- E-Business (2)- E-Society (3)- E-Government (4)- Kahen,1995 فاضلی و فاضلی،1376).
2-فنآوری اطلاعات و فرهنگ:آثار اجتماعی اگر باورهای و ارزشهای فرهنگی را"برنامهریزی جمعی ذهنی که یک گروه انسانی را از گروه دیگر متمایز میکند"(هافستد3،1980،ص 25)بدانیم،رابطهی پیچیده انسان -ماشین در انتقال اطلاعات بدین معنی است که فرهنگ هم بر طراحی سیستمها و هم بر نحوهی به کارگیری آنها تأثیر میگذارد(استراب و دیگران4،2001).
نتایج مطالعه میدانی آنان در کشورهای عرب نشان میدهد که مواردی چون تضاد با ارزشهای مذهبی،محدودیتهای زمانی،کمبود آموزش، ترس از دست دادن هویت قومی،و ترس کنترل شدن توسط بیگانه موانع عمده اجتماعی- فرهنگی انتقال و استقرار موفق فنآوری اطلاعات در این کشورها هستند،حال آنکه در میان تجار آمریکایی عرب تبار این موانع به تضاد با ارزشهای مذهبی و کمبود انگیزش محدود میشوند.
در میان جوانان عرب که در آمریکا تحصیل میکنند،این موانع شامل وفاداری به سنن ملی،ترس از تغییر،تفاوتهای نسلی و طبقاتی:جایگزینی حرف به جای عمل و کمبود انگیزش بوده،و در مقابل تحصیل در یک کشور غربی و قدرتی که فنآوری اطلاعات برای نسل جوان فراهم میکند به عنوان محرکههای پذیرش این فنآوری عمل میکنند (Ibid) ."