چکیده:
فرآیند تصمیم گیری های کلان ملی با شناخت دقیق فضاهای راهبردی پیرامونی آغاز می شود. جمهوری اسلامی ایران به عنوان قدرتی منطقه ای بنابر ماهیتش نیازمند بسط ژئوپولیتیکی و حوزه نفوذ خود در خاورمیانه است. خاورمیانه که نقطه تلاقی منافع قدرت هاست در سه سیستم قابل بررسی است: حوزه ژئوپولیتیکی خلیج فارس، حوزه ژئوپولیتیکی دریای سرخ و حوزه ژئوپولیتیکی دریای مدیترانه شرقی. یافته های تحقیق نشان می دهد حوزه ژئوپولیتیک خلیج فارس به دلیل اهمیت بی بدیل و علقه های ژئوپولیتیکی، به خصوص تلاقی و مجاورت جغرافیایی ایران با آن، باید بیشترین دل مشغولی سیاسی و ژئوپولیتیکی ایران باشد، زیرا ایجاد هر بحرانی در این حوزه و فضای سیاسی حاکم بر آن خود به خود امنیت ملی و تمامیت ارضی کشورمان را متاثر می سازد. ایران برای گستردن بازوهای ژئوپولیتیکی خود در خاورمیانه باید به دنبال متحدی در زیرسیستم دیگری از خاورمیانه عربی باشد. تنها کشور دارنده این قابلیت مهم ژئوپولیتیکی در حوزه ژئوپولیتیکی دریای سرخ و کرانه های مدیترانه شرقی، مصر است. جمهوری اسلامی باید ضمن حفظ موقعیت خود براساس واقعیات ژئوپولیتیکی، با طرح گفتمان اسلام محور و تحرک بخشیدن به مصر از طریق تعامل با آن کشور در خاورمیانه، به تعدیل تدریجی و جبری وزن عربستان در معادلات پردازد تا در بسط حوزه ژئوپولیتیکی خود در منطقه توفیق یابد.
The National macro Decision-making process begins with careful recognition of the peripheral strategic areas. The Islamic Republic of Iran as a regional power – according to its nature – requires geopolitical expansion and its (own) sphere of influence in the Middle East. The Middle East as intersection of powers interest is examinable in three systems: Geopolitical sphere of Persian Gulf، Geopolitical sphere of Red Sea، Geopolitical sphere of eastern Mediterranean. The research findings show that Geopolitical sphere of Persian Gulf should be the highest Political and geopolitical concern of Iran، Because of unique Importance and geopolitical interests، especially Iran’s geographical intersection and neighboring to that، and any crisis-building will affect our national security and territorial integrity in this political atmosphere. Iran must seek an allied out at other sub-system from the Arab Middle East for extending its geopolitical arms. The only country having such major geopolitical capability in Geopolitical sphere of Red Sea and eastern Mediterranean shores is Egypt. The Islamic Republic of
Iran while maintaining its position according to geopolitical realities، must engages in coercive and gradual modification of Saudi Arabia weight in equations with planning Islam-Centric discourse and motivatation of Egypt by interaction with that country in the Middle East to be successful in the region in its geopolitical expansion.
خلاصه ماشینی:
"یافتههای تحقیق نشان میدهد حوزۀ ژئوپولیتیک خلیج فارس به دلیل اهمیت بیبدیل و علقههای ژئوپولیتیکی،به خصوص تلاقی و مجاورت جغرافیایی ایران با آن،باید بیشترین دل مشغولی سیاسی و ژئوپولیتیکی ایران باشد،زیرا ایجاد هر بحرانی در این حوزه و فضای سیاسی حام بر آن خودب ه خود امنیت ملی و تمامیت ارضی کشورمان را متأثر میسازد.
بنابراین، جمهوری اسلامی ایران باتوجه به تحولات به وجود آمدۀ پیرامونی و منطقهای باید برای بسط حوزۀ نفوذ و قلمرو ژئوپولیتیکی خود به منظور تأمین اهداف و منافع ملی و تمامیت ارضی در خاورمیانۀ عربی،ضمن انطباق خود با یان تحولات،برای پیشبرد سیاست خارجی در راستای بسط قلمرو ژئوپولیتیکی،محورهای سیاست عملی خود را براساس دو محور ضرورتها و زمینهها پیش ببرد.
از آنجا که ایالات متحده و برخی کشورهای عرب منطقه جمهوری اسلامی ایران را در بسط قلمرو ژئوپولیتیکی در خاورمیانه عربی تحت فشار قرار میدهند،براساس یافتههای پژوهش،ایران برای حفظ بقا،تمامیت ارضی و منافع ملی نباید آسیب و ضرر جدی متحمل شود،بلکه باید در معادلات منطقه به عنوان بازیگری فعال همراه با سیاست نرم نقش ایفا کند.
جمهوری اسلامی باید ضمن حفظ موقعیت خود براساس واقعیات ژئوپولیتیکی همراه با اتخاذ سیاست مشارکت در درون،و گفتمان اسلام محور در بیرون،ضمن بسط نفوذ در حوزههای مدیترانه شرقی و دریای سرخ با تحرک بخشیدن به مصر و تعامل با آن کشور در خاورمیانه،به تعدیل تدریجی و جبری وزن عربستان در معادلات پردازد و نسبت به بسط حوزه ژئوپولیتیکی خود در منطقه توفیق یابد."