چکیده:
شـیوة روایـت دوم شـخص ، یکـی از انـواع کمتـر شـناخته شـده و کـم کـاربرد روایـت اسـت کـه کارکردهـای خاصـی در خلـق فـضا و القـای معـانی داشـته اسـت . حبیــب احمــدزاده در ســه داســتان از مجموعـة «داســتانهــای شــهر جنگــی » بــه نــامهــای «پــر عقــاب»، «چتــری بــرای کــارگردان» و «اگــر دریــاقلی نبــود»، از روایــت دوم شــخص بهــره گرفتــه اســت . در پــژوهش حاضــر، ایــن ســه داســتان، در دو بخــش فرم (شـکل ) و کـارکرد، تحلیـل و بررسـی شـده اسـت . نتـایج بـه دسـت آمـده نـشان می دهد کـه در هـر سـه داسـتان، از نـوع دوم ایـن شـیوة روایـت کـه راوی آن مجـزا از مخاطــب اســت ، بهــره بــرده شــده اســت . از میــان ایــن ســه داســتان، «پــر عقــاب »، هــم از نظــر فــرم و هــم کارکردهــای معنــایی ، موفــق تــر بــوده و توانــایی نویــسنده را به نمـایش گذاشـته اسـت . نتـایج بـه دسـت آمـده، نـشان مـی دهـد کـه احمـدزاده در این داستان از کارکردهای بدیع روایت دوم شخص ، بهرة بسیاری برده است .
خلاصه ماشینی:
بـا توجـه بـه ویژگـی هـای ایـن نـوع روایـت ، پـژوهش حاضـر بـه دنبـال پاسـخ دادن بــه ایــن پرســش هاســت : چــه انــواعی از روایــت دوم شــخص در داســتانهــای ایــن مجموعه بـه کـار رفتـه اسـت ؟ هـر یـک در چـه کارکردهـای معنـایی ظـاهر شـدهانـد؟ آیـا گـــزینش روایـــت دوم شـــخص و نـــوع آن، بـــا فـــضای داســـتان تناســـب دارد و اینکـــه کاربرد آن چه تأثیری در داستانهای این مجموعه داشته است ؟ ٣- پیشینة تحقیق روایــت دوم شــخص ، در مقایــسه بــا دیگــر بخــش هــای دانــش روایــت شناســی ، کمتـر شـناخته شـده و حتـی منتقـدان نامـداری ماننـد ژرار ژنـت ١ و اسـتانزل ٢ نیـز بـه دقـت بـه ایــن شــیوه نپرداختــه انــد؛ ژنــت آن را «نــادر» و «ســاده» و در شــمار روایــت هــای بــرون داســتانی ٣ دانــسته (ژنــت ، ١٩٨٨: ١٣٣) و اســتانزل آن را شــکل دیگــری از روایــت اول شخص به شمار آورده است (استانزل، ١٩٨٤: ٨٢).
او گذشــته از تــدوین کتــابشناســی ایــن شــیوه (بــر اســاس داســتانهــا، فــیلم هــا و نقــدهای موجــود دربــارة ایــن موضــوع) بــه نگارش مقـالاتی در ایـن زمینـه نیـز پرداختـه کـه تعـدادی از آنهـا بـه همـراه کتـابشناسـی مــذکور در ویــژهنامــة مجلــة style (١٩٩٤) بــه چــاپ رســیده اســت ؛ همچنــین بایــد در ایــن زمینــه از مقالــة مــت دلکونــت ١٠ (٢٠٠٣) یــاد کــرد کــه بــا محــور قــرار دادن راوی، قهرمــان و مخاطــب ، تقــسیمات پــنج گانــة تــازهای در زمینــة انــواع گونــاگون روایــت مطــرح کــرده و در ایــن مباحــث ، بــه روایــت دوم شــخص نیــز پرداختــه اســت .
"Why you can't speak: second person narration, voice and a new model for understanding narrative" Style 37 (2003): 204- 219 4.