چکیده:
آمایش سرزمین و استفاده صحیح و متناسب با ویژگیهای محیطی از منابع و دادههای طبیعی در سطح منطقه و کشور، از اصول اولیه و مهم توسعه پایدار به شمار میآید. در استان اردبیل نحوه استفاده از سرزمین، مخصوصا در اراضی زیرکشت، بر اساس توان اکولوژیک صورت نمیگیرد. بنابراین، این مقاله بر آن است تا مقایسهای بین کاربری اراضی موجود و توان اکولوژیک در استان انجام دهد. در این بررسی نقشه کاربری اراضی از تصاویر ماهوارهای استخراج شد و ارزیابی توان اکولوژیک استان نیز از روش مطرح شده توسط مخدوم با اندکی تغییرات در Arc GIS به دست آمد. مقایسه توان اکولوژیک استان با کاربری اراضی با استفاده از رویهمگذاری لایههای مختلف اطلاعاتی صورت گرفت و نقشه توانهای اکولوژیک منطقه تهیه گردید. نتیجه به دست آمده نشان میدهد در عرصههای کشت زراعت دیم، کاربری وضع موجود مغایر با توان اکولوژیک میباشد؛ بدین شرح که از کل کاربریهای مربوط به زراعت دیم در سطح استان نزدیک به 37 درصد جزو اراضی حفاظتی می باشد که به زیر کشت و کار رفته است. همچنین، از کل کاربری های مربوط به زراعت آبی، 77/6 درصد جزء اراضی حفاظتی میباشد.
One of the basic and important fundament of sustainable development is Land use planning and use of appropriated with environmental characteristic and use correct of natural sources in the region and country. Ardabil province is one of the regions that its land use in some of its places is not appropriated with ecological potential، especially in the Lands which they are under cultivation. Therefore، this article have intend to analogy of land use now with ecological potential in the province. To prepare the map of land use، utilized the ETM and ASTER image sensor 2002 and so used from information layers in the linked organizations and ground survey. Analogy of ecological potential in the province is done in the GIS and according to method of Makhduom of course with slightly changes. We compared the ecological potential with land use of the province by overlying of different layers. The maps of region’s ecological potential were prepared with overlying of different layers by combine code in GIS. The Results show there is disagreement in the Dry farming areas with ecological potential. In other words، that is 37% fields of dry farming and 6.7% cultivate in the country of Ardabil not agreement with ecological potential.
خلاصه ماشینی:
نتيجه به دست آمده نشان مي دهد در عرصه هاي کشـت زراعت ديم ، کاربري وضع موجود مغاير با توان اکولوژيک مي باشد؛ بدين شرح که از کل کاربريهاي مربوط به زراعـت ديـم در سـطح استان نزديک به ٣٧ درصد جزو اراضي حفاظتي مي باشد که به زير کشت و کار رفته است .
با توجه بـه اهميـت موضـوع مورد مطالعه در استان اردبيل ، مقاله حاضر در پي پاسخ به سؤالات زير مي باشد: آيا کاربري اراضي وضع موجود استان اردبيل ، منطبق با توان اکولوژيک استان مي باشد؟ درکدام عرصه هاي زيستي استان، استفاده و بهـرهبـرداري از زمـين مغـاير بـا تـوان اکولوژيـک صورت مي گيرد؟ پيشينه تحقيق مطالعات زيادي در تعيين توانهاي اکولوژيک مناطق مختلف انجام گرفته است ؛ که مي توان بـه مطالعات آمايش سرزمين اشاره نمود که تحقيقات مربوط به آن طي برنامه چهارم توسعه ، با هدايت و نظارت استانداريها مورد اجرا قرار گرفته است .
توکل (١٣٧٨) در مقاله اي با عنوان "ضرورت ارزيابي توان زيست محيطي سـرزمين در طـرح- هاي توسعه کالبدي" فرايند ارزيابي توان زيست محيطي سرزمين در وسـعت پـانزده هـزار هکتـار اراضي (حوزه جنگلي واز) از استان مازنداران را براي انتخاب مناسـب تـرين مکـان بـراي احـداث مجتمع پژوهشي - آموزشي و طراحي زمين مجموعه انتخابي بر اساس ضـوابط اکولـوژيکي مـورد پژوهش قرار داده است و در اين بررسي با بکارگيري سيستم اطلاعات جغرافيـايي بـه ايـن نتيجـه دست يافته است که بکارگيري سيستم اطلاعات جغرافيـايي سـبب مـي شـود تـا از تصـميم گيـري نادرست پرهيز شود.