چکیده:
بی شک واقعه غدیر یکی از مهم ترین رویدادهای تاریخ اسلام به شمار می رود؛ چراکه در آن، یکی از مهم ترین مسائل جامعه اسلامی، یعنی خلافت و جانشینی پیامبر(ص)، مشخص می شود. درباره غدیر و اتفاقات این واقعه بسیار سخن گفته اند. این حادثه را بسیاری از مورخان در کتاب های تاریخی خود ثبت کرده اند؛ همچنین، در احادیث نقل شده از ائمه (ع) اشاراتی به این واقعه شده است. بسیاری از شاعران نیز این واقعه را درقالب شعر ثبت کرده اند که درمیان آنها، شاعران مسیحی هم وجود دارد. در این مقاله، این مسئله با تحلیل دو قصیده غدیریه از دو شاعر مسیحی(بولس سلامه و عبدالمسیح انطاکی) بیان می شود. هر دو شاعر در قصاید خود: 1. تاریخ و حقایق تاریخی را مدنظر قرار داده و تاریخ را بیشتر از تخیل در اشعار خود وارد کرده اند، 2. جزئیات این واقعه (مواردی مانند میزان گرما، انبوه جمعیت، وجود نگرانی در چهره پیامبر(ص)) را نیز توصیف کرده اند، 3. به آیات قرآن، احادیث، و حوادث تاریخی اشاره کرده اند، 4. عاطفه شعری را صادقانه در اشعار خود به کار برده و در بیان احساسات خود موفق بوده اند.
خلاصه ماشینی:
" ﺑﻮﻟﺲ ﺳﻼﻣﻪ اﻳﻦ اﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻦ را ﭼﻨﻴﻦ آورده اﺳﺖ(ﺳﻼﻣﻪ، 6891: 011): ﻏﻴـ ـﺮ رب ﻓـ ـﺮد رﺣـ ـﻴﻢ ﻏﻔـ ـﻮر ـ ـ ـ ـ أو ﻻﺗﺸــــــﻬﺪون أن ﻻ إﻟــــــﻪ ﻟــﻢ ﻳﻘﺼــﺮ ﻓــﻲاﻟﻨﺼــﺢ واﻟﺘﺒﺸــﻴﺮ و ﺑـــﺄﻧﻲ ﻋﺒـــﺪ ﻟـــﻪ و رﺳـــﻮل ـﺔ أو ـﻌﻴﺮ ﺳــ ـﺒﻌﺚ ـﻖ ﻟﺠﻨــ ﺣــ ـــ و ﺑــﺄن اﻟﻤﻤــﺎت ﺣــﻖ و أن اﻟـــ ـﺮ ﻟﻠﻤﻼﻣـ ـﻴﻦ ـﻮة ﻣـ ـﻦ ﺣﺮﻳــ ـ ـ ﻛﺴــ ﻟﻠﺒﻐــﺎة اﻷﺷــﺮار ﺳــﻮط ﻋــﺬاب آﻳﺎ ﺷﻬﺎدت ﻧﻤﻲ دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﺪاﻳﻲ ﺟﺰ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻳﻜﺘﺎ وﺟﻮد ﻧﺪارد؟ و آﻳﺎ ﺷﻬﺎدت ﻧﻤﻲ دﻫﻴﺪ ﻛـﻪ ﻣﻦ ﺑﻨﺪه و رﺳﻮل او ﻫﺴﺘﻢ و در اﻧﺠﺎم ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺘﻢ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻧﻜﺮدم؟ و آﻳﺎ ﺷﻬﺎدت ﻧﻤﻲ دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺮگ ﺣﻖ اﺳﺖ، ﻣﻌﺎد ﺣﻖ اﺳﺖ، و ﺑﻬﺸﺖ و ﺟﻬﻨﻢ، و ﭘﺎداش و ﻋﻘﺎب ﺣﻖ اﺳﺖ؟ و اﻧﻄﺎﻛﻲ اﻳﻦ ﺻﺤﻨﻪ را ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺮوده اﺳﺖ(اﻧﻄﺎﻛﻲ، ﺑﻲﺗﺎ: 081): اﷲ ذاریاﻟﺒﺮاﻳـــﺎ و ﻫـــﻮ ﻣﻔﻨﻴﻬـــﺎ ـ ـ ـﺎل ـﺪ: ـﻼ ـﻬﺪون ـﺄن ﺑـ ﻓﻘـ أﺣﻤـ ﻫـ ﺗﺸـ ﺑﻤﻨـ ـﺰل اﻵی واﻟـ ـﺮﺣﻤﻦ ﻣﻮﺣﻴﻬـ ـﺎ ـ ـ ـ ـﺘﻜﻢ ـﻮل اﷲ ﺟﺌـــ ـﻲ ﻟﺮﺳـــ و إﻧﻨـــ ﺣـــﻖ و ﻧﻴﺮاﻧـــﻪ ﺣـــﻖ ﻳﻠﻈﻴﻬـــﺎ و إن ﺟﻨﺘــ ـﻪ ﺣــ ـﻖ و ﺣﺸــ ـﺮﻛﻢ ـ ـ ـ ﻻرﻳﺐ ﻓﻴﻬـﺎ و ﻣـﻮﺗﻰ اﻟﻨـﺎس ﺗﺄﺗﻴﻬـﺎ و إﻧﻤــﺎ اﻟﺴــﺎﻋﺔ اﻟﻜﺒــﺮی ﻵﺗﻴــﺔ ـ ـ ـ ـ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ(ص) ﻓﺮﻣﻮد: آﻳﺎ ﺷﻬﺎدت ﻧﻤﻲ دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﺎﻟﻖ ﻣﺨﻠﻮﻗﺎت اﺳﺖ؟ و ﻣﻦ رﺳﻮل او ﻫﺴﺘﻢ و ﺑﺎ ﻗﺮآﻧﻲ ﻛﻪ ازﺟﺎﻧﺐ او ﻧﺎزل ﺷﺪه اﺳـﺖ، ﺑـﻪ ﺳـﻮی ﺷـﻤﺎ آﻣـﺪه ام؟ و آﻳـﺎ ﺷـﻬﺎدت ﻧﻤﻲ دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺸﺖ و ﺟﻬﻨﻢ و ﺣﺸﺮ و ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺘﻪ ﺷﺪن ﺣﻖ اﺳﺖ؟ و آﻳﺎ ﺷﻬﺎدت ﻧﻤﻲ دﻫﻴـﺪ ﻛﻪ ﻗﻴﺎﻣﺖ آﻣﺪﻧﻲ اﺳﺖ و در آن ﻫﻴﭻ ﺷﻚ و ﺷﺒﻬﻪای وﺟﻮد ﻧﺪارد؟ ﻫﺮ دو ﺷﺎﻋﺮ ﻣﻄﻠﺐ را ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻜﻞ ﺑﻴﺎن ﻛﺮده اﻧﺪ اﻣـﺎ اﻧﻄـﺎﻛﻲ ﺑـﺎ آوردن ﭼﻨـﺪ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ، ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﺳﺖ اﻫﻤﻴﺖ ﻣﻮﺿﻮع را ﻧﺸﺎن دﻫﺪ، و در ﺑﻴﺎن آﻧﻬﺎ ﻣﻮﻓـﻖ ﺗـﺮ ﻋﻤـﻞ ﻛﺮده اﺳﺖ."