چکیده:
هدف این پژوهش مقایسه ویژگیهای شخصیتی و سازگاری زناشویی افراد تحت درمان با متادون و عادی بود. به روش نمونه گیری هدفمند ٥٢ نفر معتاد متاهل مراجعه کننده به مراکز درمان سوء مصرف مواد استان گیلان و٥٢ نفر از افراد متاهل عادی انتخاب و به پرسشنامه شخصیت کلونینجر (٥٦-TCI) و نیز مقیاس سازگاری زناشویی اسپانیر (DAS) پاسخ دادند. جهت تحلیل داده ها از میانگین ، انحراف معیار، ضریب همبستگی پیرسون و آزمون z فیشر استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد، رابطه بین کلیه زیر مقیاسهای خلق و خو و منش با رضایت زوجی در افراد تحت درمان با متادون معنادار است . درافراد عادی آسیب گریزی، نوجویی ، پافشاری، همکاری و خود تعالی گری دارای رابطه معنادار و بعد پاداش وابستگی و خود هدایتگری فاقد رابطه معنادار است . همچنین رابطه میان رضایت زوجی و پاداش وابستگی در افراد تحت درمان بطور معناداری قوی تر از افراد عادی (٠٠٨/.=p) و رابطه میان رضایت زوجی و خود تعالی گری در افراد عادی بطور معناداری قوی تر از افراد تحت درمان بود (٠٠٠/.=p). نتیجه گیری: در گرایش به سمت مصرف مواد، عوامل روان شناختی چون ویژگیهای شخصیتی افراد، وضعیت خانوادگی و ارتباط فرد معتاد با همسرش نقش اساسی دارد و توجه دقیق به این عوامل می تواند در پیشگیری و مداخلات درمانی موثر واقع شود
خلاصه ماشینی:
TCI در ایران نیز توسط پور نقاش تهرانی بر روی یک نمونه ٣٠٠ نفری انجام شد که ویژگی های آلفای کرونباخ زیر مقیاسهای این پرسشنامه به این ترتیب بوده است : نوجویی ٠/٦٦، آسیب گریزی ٠/٨٥، پاداش وابستگی ٠/٦٤، پافشاری ٠/٥٣، خود هدایتگری ٧٥/ ، همکاری ٠/٨٣، خود تعالی گری ٠/٧٤ (داده های چاپ نشده، ١٣٨٨).
جدول ٤-١ شاخص های توصیفی (میانگین و انحراف معیار) متغیرهای مورد بررسی به تفکیک گروه تحت درمان و عادی متغیر گروه M SD سن تحت درمان عادی 36/93 35/40 9/65 7/65 رضایت زوجی تحت درمان عادی 32 31 5/22 4/68 همبستگی زوجی تحت درمان عادی 11/65 15/16 2/98 4/01 توافق زوجی تحت درمان عادی 42/10 50/32 9/67 8/15 ابراز محبت تحت درمان عادی 7/77 9/08 2/63 2/23 آسیب گریزی تحت درمان عادی 28/30 26/18 5/05 3/76 نوجویی تحت درمان عادی 28/46 28/83 3/57 3/64 پاداش وابستگی تحت درمان عادی 27/00 24/30 4/54 3/74 پافشاری تحت درمان عادی 26/65 25/51 4/46 3/81 خودهدایتگری تحت درمان عادی 21/85 18/12 5/84 5/76 همکاری تحت درمان عادی 27/67 26/32 3/65 3/35 خود تعالی گری تحت درمان عادی 24/36 24/93 6/83 7/43 جدول شماره ٢، یافته های حاصل از آزمون فرضیه اول پژوهش مبنی بر وجود رابطه بین ویژگیهای شخصیتی افراد تحت درمان نگهدارنده با میزان سازگاری زناشویی آنان ارائه شده است .
بدین ترتیب خرده مقیاس های پاداش وابستگی از خلق و خو و خود هدایتگری از منش در گروه تحت درمان نسبت به افراد عادی با رضایت زوجی دارای رابطه معنادار بود و در بین دیگر ابعاد TCI با سایر خرده مقیاسهای سازگاری زناشویی ( همبستگی زوجی ، توافق زوجی و ابراز محبت ) رابطه معناداری وجود نداشت .