چکیده:
در قرون اولیه اسلامی، انساب نگاری آل ابی طالب چندان گسترده نبود و این رشته، مانند بقیه انساب عرب در کتابهای عمومی انساب عرب و قریش ثبت میشد اما از اواخر قرن سوم به بعد با توجه به آموزههای دینی، مذهبی و جایگاه خاندان پیامبر6 در نزد مسلمانان و به خصوص شیعیان، انسابنگاری اختصاصی طالبیان شکل گرفت. برای تالیف انساب طالبیان در آغاز از منابع انسابنگاری عمومی استفاده میشد اما به مرور زمان و تحت تاثیر روابط نقبا و نسب دانان تحت نظر ایشان، تالیفات درباره انساب طالبیان افزایش چشمگیری یافت و منابع آن بسیار به روز و کارآمد شد. بیشتر نویسندگان انساب طالبیان، شیعه و طالبی هستند که در میان ایشان، مولفان امامی مذهب درصد بیشتری را به خویش اختصاص دادهاند. این نوشتار بر آن است تا با استفاده از کتابهای انساب، روایت و تحلیل درستی از روند شکلگیری انسابنگاری طالبیان و ارتباط آن با منصب نقابت، محدوده و نحوه ارتباط و ویژگیهای انساب نگاران و منابع ایشان ارائه دهد.
In the first Islamic century، genealogy of Talibids was not so broad and this field like the other Arabs' kinship was registered in the general kinship books of Arabs and Quraish but since the end of the third century considering the religious instructions and the position of prophet's household before Muslims and particularly Shiites، it was developed specialized genealogy of Talibids. At first، to write the kinship of Talibids، it was being utilized the general sources of genealogy but regularly and affected by chiefs' relationships (Naqibs) and genealogists under their observation، the writing about the kinship of Talibids considerably increased and its sources gradually got up to date and efficient. Most authors of Talibids' kinship are of Shiites and Talibids but among them are mostly Imamid writers. Utilizing kinship books، this writing is to deliver a valid narration and analysis of the trend of the development of Talebids' genealogy and its relationship with the rank of leadership، the area and the mode of relationship as well as the features of genealogists and their sources
خلاصه ماشینی:
"149 با قرار دادن این نظریهها در کنار زمان استقلال انسابنگاری آل ابیطالب که همزمان با نگارش اولین کتاب مستقل انساب آل ابی طالب در اواخر قرن سوم شروع شد و در طی قرون چهارم و پنجم با استفاده و تطبیق و مقابله آنها با اخبار محلی به رشد و بالندگی زیادی دست یافت، این نکته آشکار میگردد که نهاد نقابت که وظیفه اصلی آن نظارت بر امور سادات است، به احتمال فراوان در نیمه دوم قرن سوم به وجود آمده و تا اواسط قرن چهارم در سرزمینهای اسلامی گسترش یافته است.
3. انسابنگاران اولیه انساب طالبیان همانگونه که در شماره قبل گفته شد، هنگام آغاز انسابنگاری اختصاصی طالبیان، کتابهای انساب آل ابیطالب کم بود و چندان پیشرفت و ترقی نیافته بود، بنابراین انسابنگاران به کتابهای تواریخ و انساب عمومی روی آوردند اما هنگامی که به تألیفاتی در قرون بعد مراجعه میکنیم، وضع فرق میکند، برای مثال اگر به منابع الفخری فی انساب الطالبیین که در اوایل قرن هفتم و به سال 606 هجری نوشته شده است، مراجعه کنیم در میان آن به نامهایی مانند ابن خداع (زنده در 361 ﻫ)، ابوالغنائم دمشقی (438 ﻫ)، ابوعبدالله طباطبایی (449 ﻫ) که وی تهذیب را با اضافه کردن تعلیقه تصحیح نمود، ابواسماعیل طباطبایی (زنده در 479 ﻫ) مؤلف منتقلة الطالبیه، ابوالحسن العمری (زنده در 466 ﻫ) مؤلف المجدی، شیخ الشرف العبیدلی (437 ﻫ) مصنف تهذیب و ابوالقاسم تمیمی اصفهانی (400 ﻫ) 204 به چشم میخورد که در زمان تألیف الفخری به دست المروزی (زنده در 614 ﻫ)، آثار آنان از مآخذ معتبر بوده که وی اقدام به نقل قول از آنها کرده است."