چکیده:
کمال گرایی و حالات خلقی سازههایی روانشناختی هستند که بر طبـق نتـایج تحقیقـات اخیـر نقـش بسـزایی در عملکرد ورزشی ایفا می کنند. هدف از انجام این تحقیق تعیین ارتباط و مقایسه کمـالگرایـی ورزشـی و حـالات خلقی در ورزشکاران تیمی و انفرادی بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است .براساس نمونه گیـری تصادفی، ٧٠ ورزشکار انفرادی و ٧٠ ورزشکار تیمی از میان ورزشکاران حاضر در لیگ برتر کشور انتخاب شدند. برای جمع آوری دادهها از دو پرسش نامه کمالگرایی ورزشی دان و همکاران (٢٠٠٦) و حالات خلقی برومزتـری و همکاران (٢٠٠٣) و برای تجزیه و تحلیل دادهها از روشهای آماری ضریب همبستگی پیرسـون، t مسـتقل و z فیشر استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد در رشته های تیمی و انفرادی میزان مهم شمردن اشتباه به عنـوان بعـد منفـی کمالگرایی و حـالات خلقی منفی قبل از رقابت ارتباطی مثبـت و معنـیدار و سـرزندگی ارتبـاط منفـی و معنی دار وجود داشت . بین ابعاد کمالگرایی در ورزشکاران تیمی و انفرادی تفاوت معنیداری وجود نداشت ، امـا در حالات خلقی ، افسردگی و خستگی ورزشکاران تیمـی بیشـتر از ورزشـکاران انفـرادی بـود. نتـایج آزمـون z فیشرنشان داد بین ضرایب همبستگی کمالگرایی و حالات خلقی قبل از رقابت تفاوت معنیداری وجود نداشت . کمال گرایی منفی از طریق مکانیسم واکنش منفی نسبت به خطا و اشتباه زمینه ساز بروز بسیاری از خلقیات منفـی شده در صورتی که کمالگرایی مثبت به دلیل اثرات انگیزشی موجب بهبود حالات خلقی مثبت میشود.
خلاصه ماشینی:
نتایج پژوهش آن ها همبستگی معنیداری را میان نمرات مؤلفه های حالات خلقی و ابعـاد مختلـف 1Mood States 2Ice berg Profile کمال گرایی نشان داد و این ارتباط مثبت بین فشار والدین و فشار مربی ادراکشده به عنوان ابعادی از کمالگرایی و تنش ، اضطراب و افسردگی به عنوان مؤلفه های حالات خلقـی در ورزشـکاران مشـاهده شـد (٢١).
نتایج ضریب همبستگی پیرسون بین ابعاد کمال گرایی و حالات خلقی نشان داد کهدر رشته های تیمی بـین میـزان مهم شمردن اشتباه به عنوان بعدی منفی از کمالگرایی و نمرات افسردگی (٠٠٠٤=p, ٠/٤٠٤ =(٦٨) r)، خسـتگی (٠/٠٢٠ =p,٠٣٢٨ =(٦٨) r)، تـنش (٠/٠٠٥ =p,٠٣٩١ =(٦٨) r)، سـردرگمی(٠/٠٢٣ =p ,٠/٣٢١ =(٦٨) r) و مجمـوع اختلالات خلـقی قبل از رقابت (/٠ =p,٠٣٨٠ =(٦٨) r٠٠٧) ارتباطی مثبت و معنـیدار و بـا سـرزندگی (٠/٠١٢ =p, ٠/٣٥٣- =(٦٨)r) ارتباطی منفی و معنیدار وجود داشت .
نتایج تحقیق حاضر نشان داد در ورزشکاران تیمی قبل از رقابت ، بین مهم شمردن اشتباه به عنوان بعدی منفی از کمالگرایی و مؤلفه های افسردگی، خستگی، تنش ، سردرگمی و مجموع اختلالات خلقی قبل از رقابت ارتباطی مثبت و معنی دار و با سرزندگی ارتباطی منفی و معنی دار وجود داشت .
این بخش از یافته هـا بـا مطالعـه بشـارت و همکـاران (١٣٨٦) که در برخی سازههای روانشناختی از جمله سخت کوشی، تفاوت معنیداری در ورزشکاران گروهـی و 1Profile of Mood States 2Multidimensional Sport Perfectionisms انفرادی گزارش کردند، هم راستا است (٢).
بخش پایانی یافته های تحقیق حاضر نشان داد که بین ضرایب همبستگی حالات خلقی و کمالگرایی ورزشـکاران رشته های تیمی و انفرادی تفاوت معنیداری وجود ندارد.