چکیده:
بهره برداری بهینه و اصولی از منابع طبیعی سرزمین و ساماندهی کاربری اراضی بر اساس توان طبیعی اکولوژیکی آن، نقش مهمی در مدیریت محیط زیست و جلوگیری از تخریب آن در راستای توسعه پایدار دارد. ارزیابی توان اکولوژیکی به عنوان هسته مطالعات زیست محیطی با پیشگیری از بحران های محتمل، بستر مناسبی را برای برنامه ریزی زیست محیطی فراهم می آورد. از آنجا که تعیین مقدار دقیق توان هر عرصه از سرزمین برای کاربری های مختلف تقریبا غیرعملی است، با بکارگیری منطق فازی به عنوان منطق مدل سازی می توان بستری را برای مدل سازی در شرایط عدم اطمینان فراهم ساخت. از اینرو، در این پژوهش برای پیاده سازی بهتر مدل ارزیابی توان اکولوژیکی کشاورزی از روش سیستم استنتاج فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی بهره گرفته شد. نتایج بدست آمده از منطقه مرودشت، نشان می دهد که با استفاده از این سیستم می توان ارزیابی توان اکولوژیکی سرزمین را نزدیکتر به واقعیت مدلسازی نمود. سیستم های استنتاج فازی از عبارت های زبانی برای ارائه ارتباط بین ورودی ها و خروجی های مشاهده ای یک سامانه استفاده می نمایند. لذا با توجه به منطق این روش، اعتمادپذیری به این روش نسبت به دیگر روش ها بیشتر است. نتایج آنالیز حساسیت پارامترها در روش بکارگرفته، نمایانگر کارایی روش FIS جهت مطالعات آمایش سرزمین بویژه در مطالعات ارزیابی توان اکولوژیکی می باشد که عمده ترین دلایل آن می تواند پیکسل پایه بودن روش در ارزیابی توان اکولوژیکی و در نظر گرفتن بحث عدم قطعیت در داده های ورودی (فازی سازی داده های ورودی) باشد.
خلاصه ماشینی:
در این پژوهش برای پیاده سازی بهتر مدل آمایشی «کشاورزی و مرتعداری » دکتر مخدوم در منطقه مرودشت ، سعی شده است تا با بکارگیری سیستم استنتاج فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی در یک رویکرد تلفیقی ، توان اکولوژیک منطقه برای کاربری کشاورزی تعیین شود و از این طریق از بروز مشکلاتی چون تخریب اراضی ، تخریب پوشش گیاهی ، فرسایش خاک و ...
به طور کلی اهداف تحقیق در موارد زیر خلاصه می شود : پیاده سازی روش سیستم استنتاج فازی ١ (FIS) جهت مطالعات آمایش کشاورزی ، پهنه بندی توان اکولوژیک منطقه مورد مطالعه به منظور برنامه ریزی راهبردی استفاده از سرزمین برای توسعه طرح های کشاورزی ، تحلیل حساسیت روش مذکور در امر ارزیابی توان اکولوژیک کشاورزی ، غنا بخشیدن به مطالعات موجود در زمینه ارزیابی توان اکولوژیکی .
در این تحقیق سعی شده است که کارایی این روش در تلفیق داده های مکانی ، با تأکید بر ارزیابی توان اکولوژیک مورد بررسی قرار گیرد شکل ٦ مراحل مدل - سازی با استفاده از سیستم استنتاج فازی را نشان می دهد.
نقشه نهایی ارزیابی توان اکولوژیکی از نظر کشاورزی و مرتعداری حاصل از روش سیستم استنتاج فازی به صورت پیوسته در شکل ٩ نشان داده شده است .
در این تحقیق ، ارزیابی توان اکولوژیکی از نظر کشاورزی و مرتعداری با نگرش همه جانبه به فاکتورهای اکولوژیک در منطقه مرودشت با استفاده از سیستم استنتاج فازی (FIS) همراه با سیستم اطلاعات جغرافیایی جهت برنامه ریزی و مدیریت سرزمین مدنظر بوده است .