چکیده:
کتاب «الکافی» اثر ثقةالاسلام کلینی را به واسطة برخی امتیازات از جمله جامعیت کتاب، جایگاه علمی مؤلف، نزدیکی به زمان ائمه(ع)، دسترسی به اصول اربعمائه، نحوة تبویب، استحکام أسناد و ... از برترین نگاشتههای حدیث شیعه میدانند. این پژوهش در صدد است تا با رویکردی نو و از طریق مطالعة منابع «الکافی» و بررسی اصالت و اعتبار آنها، به میزان اعتبار«الکافی» دست یابد.بدین منظور، از شواهد تاریخی و دیدگاههای اندیشمندان در ارتباط با منابع در دسترس«الکافی» استفاده نموده است و به بررسی وثاقت و اعتبار آنها میپردازد. این منابعاصول اربعمائه،جوامع پیش از کافی و نیز کتابهایی که راویان آنها تضعیف شدهاند، کتبی که در وثاقت راویان آنها اختلاف نظر وجود دارد و کتبی را که معتبر میباشند، اما راویان آن تضعیف گشتهاند، شامل میشود. در نهایت، این تحقیق نشان می دهد که شیخ کلینی از منابع معتبر و مورد اعتمادی برای تدوین کتاب «الکافی» بهره برده است و در نتیجه، این کتاب به لحاظ اعتبار علمی از جایگاه بالایی برخوردار خواهد بود.
خلاصه ماشینی:
"اما این پژوهش با رویکردی متفاوت و با در نظر گرفتن احتمالات دیگر، برآن است تا اولا با بررسی سلسلة أسناد کافی به این مهم دست یابد که کلینی از کدامیک از منابع که در اختیار داشته، در تألیف کتاب خود بهره برده است؟ این کار از طریق بررسی برخی منابع همچون اصول اربعمائه و جوامع پیش از کتب اربعه و نیز کتابهایی که رجالیون آنها را به عنوان مصادر کافی ذکر کردهاند، صورت میپذیرد، با این پشتوانه که محققان بسیاری بر این منابع تأکید کردهاند.
: 235) و جامعی دارد با عنوان کتاب مبوب فی الحلال و الحرامکه مورد استفادة محدثان بعدی و از جمله شیخ کلینی قرار گرفته که با یک طریق از جامع وی روایت نموده است: ـ عدة من أصحابنا عن أحمد بن محمد بن عیسی عن إبن فضال عن المفضل بن صالح عن محمد بن علی الحلبی.
کلینی نیز از این راوی برجسته و جامع وی با 20 طریق نقل روایت میکند؛ مانند: ـ علی بن ابراهیم عن محمد بن عیسی عن یونس بن عبدالرحمن.
کلینی نیز با 25 طریق از این کتاب روایت میکند؛ مانند: ـ عدة من أصحابنا عن أحمد بن محمد بن عیسی عن ابن محبوب.
22ـ 2ـ1) ابراهیم بن محمد بن سعید بن هلال بن عاصم بن سعد بن مسعود الثقفی وی کتابی با نام الجامع الکبیر فی الفقه داشته است که در الکافی با 9 طریق از آن روایت شده است؛ مانند: ـ عنه (علی بن ابراهیم) عن ابراهیم بن محمد الثقفی ـ عدة من أصحابنا عن أحمد بن أبی عبدالله عن ابراهیم بن محمد الثقفی."