چکیده:
در این پژوهش با استفاده از آمار ایستگاههای همدیدی واقع در حوضه کارون، رگبارهای شدید در تداومهای 1، 2، 6 و 9 ساعته استخراج گردیده است و شدت - تداوم بارش به روشهای رتبه بندی و منحنی تجمعی بی بعد بدست آمده است. در روش رتبه بندی ابتدا رگبارهای هر پایه زمانی به دورههای کوچکتر تقسیم شده و بر این اساس دورههای مختلف رگبارها بر اساس مقدار بارش دریافتی رتبهبندی شدهاند. در روش منحنی تجمعی کلیه رگبارهای هر پایه زمانی معین به صورت بی بعد ترسیم شده و خط همبستگی آن به عنوان معرف و میانگین همه رگبارها مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج به دست آمده از دو روش فوق مشخص نموده است که نقطه اوج بارش رگبارها در 25 درصد زمان اول و یا 25 درصد زمان دوم بارش رخ داده است؛ یعنی الگوی غالب در پایههای زمانی انتخابی در حوضه مورد مطالعه، رگبارهای چارک اول و دوم تعیین شدهاند.
خلاصه ماشینی:
"جدول (1) – مشخصات ایستگاههای همدیدی حوضه کارون ردیف نام ایستگاه طول جغرافیایی عرض جغرافیایی ارتفاع (متر) 1 اهواز ´40 ˚48 ´20 ˚31 5/22 2 بستان ´00 ˚48 ´43 ˚31 8/7 3 دزفول ´23 ˚48 ´24 ˚32 143 4 ایذه ´52 ˚49 ´51 ˚31 767 5 خرم آباد ´22 ˚48 ´29 ˚33 1125 6 مسجد سلیمان ´17 ˚49 ´56 ˚31 5/320 7 شهرکرد ´51 ˚50 ´20 ˚32 4/2061 8 شوشتر ´50 ˚48 ´03 ˚32 67 با توجه به پژوهشهای انجام شده در خارج و به ویژه در ایران مبنی بر مناسب بودن روشهای رتبه بندی و منحنی تجمعی بی بعد، در این مطالعه نیزاز این روشها به شرح زیر استفاده شده است.
جدول(4)– نتیجه آزمون کای دو شدت - تداوم زمانی بارش به دست آمده از روش رتبه بندی ایستگاه پایه زمانی (دقیقه) تعداد رگبار کای دو(X2) سطح پذیرش اهواز 40 44 5/6 ---- 120 66 4/101 X۲(۰/۰۱) 360 23 4/75 X۲(۰/0۱) بستان 40 81 3/138 X۲(۰/۰۱) 120 69 7/328 X۲(۰/0۱) 360 21 1/329 X۲(۰/۰۱) دزفول 40 127 3/253 X۲(۰/۰۱) 120 139 7/487 X۲(۰/۰۱) 360 33 4/161 X۲(۰/۰۱) ایذه 40 89 3/147 X۲(۰/۰۱) 120 120 1/175 X۲(۰/۰۱) 360 31 6/135 X۲(۰/۰۱) خرم آباد 40 90 3/39 ------- 120 43 6/100 X۲(۰/۰۱) 360 33 6/82 X۲(۰/۰۱) مسجد سلیمان 40 79 8/143 X۲(۰/۰۱) 120 68 6/186 X۲(۰/۰۱) شوشتر 40 18 33 X۲(۰/۰5) 120 21 3/149 X۲(۰/۰۱) شهرکرد 40 98 2/33 ------- 120 47 4/84 X۲(۰/۰1) شکل(1)- شدت - تداوم زمانی رگبارهای ایستگاههای منتخب به روش منحنی تجمعی بی بعد نتیجه گیری با توجه به نتایج به دست آمده از روشهای منحنی تجمعی و رتبه بندی، نقطه اوج بارش رگبارها در 25 درصد زمان اول و یا 25 درصد زمان دوم بارش رخ می دهد."