چکیده:
اروپاییان در قرن نوزدهم بازیگران اصلی صحنه جهانی بودند. فرانسه در دوره ناپلئون قصد داشت بر سایر رقیبان پیشی گیرد، اما اتحاد سایر قدرت های اروپا، سبب شکست او، تغییر نقشه سیاسی اروپا و تاسیس کشور آلمان شد. استراتژیست های آلمانی با وارد شدن در معادلات بین المللی، برتری سایر بازیگران را به چالش کشیدند. با تدوین راهبرد نگاه به شرق، سایر قدرت های اروپایی، برای مقابله با آن ها اختلافات را کنار گذاشتند، و بر علیه آن کشور متحد شدند حاکمان ایران که از نفوذ روس و انگلیس به ستوه آمده بودند معتقد بودند با واگذاری امتیازات تجاری و اقتصادی آلمان ها را در امور ایران درگیر کنند و استقلال و تمامیت ارضی کشور حفظ گردد. بهره گیری از چنین وضعیتی می توانست شرایط بهتری را برای کشور ایجاد کند.
Europeans were the major actors of the world political scene in the 19th century. France sought to defeat its rivals in Napaleanic era but the unification of other European powers lead to the defeat of France and the establishment of Germany through the changes in the political map of Europe.
The German strategists, through entering international interactions challenged the other political players. With their new outlook toward Eastern countries, to defeat France in the political equations, the other European powers temporarily put aside their controversies and unified against France Iranian rulers who were extremely exhausted the influence and interference of Russia and England believed that through offering trade and economic grants to Germany they would be able to maintain the integrity of Iran and its sovrenity. Taking advantage from this atmosphere could bring about better conditions for Iran.
خلاصه ماشینی:
"با تدوین راهبرد نگاه به شرق،سایر قدرتهای اروپایی،برای مقابله با آنها اختلافات را کنار گذاشتند،و برعلیه آن کشور متحد شدند حاکمان ایران که از نفوذ روس و انگلیس به ستوه آمده بودند معتقد بودند با واگذاری امتیازات تجاری و اقتصادی آلمانها را در امور ایران درگیر کنند و استقلال و تمامیت ارضی کشور حفظ گردد.
آنها معتقد بودند در شرایط کنونی آلمان تنها کشوری است که میتواند از نفوذ بیشتر روس و انگلیس در ایران جلوگیری کند؛و به همین سبب با پیشنهاد اعطای امتیاز بانک،تأسیس مدارس فنی و برقراری خطوط کشتیرانی هامبورگ-آمریکا،تلاش کردند آلمانها را در امور ایران درگیر کنند(محمود،1328:(ج 8)120-115).
فرانسویان نیز به دلیل شکستی که از آلمان خورده بودند در نزدیک کردن دیدگاههای روس و انگلیس نقشی مهم داشتند ,sdrawdE( )544-933:4591 همزمان با مذاکرات لندن و سن پترزبورگ،در ایران جنبش مشروطه شتاب گرفته بود و انگلیسها در ابتدا از رهبران این جنبش حمایت کردند ولی با تشکیل مجلس اول و واگذاری امتیازات اقتصادی به آلمانها،برنگرانی انگلیسیها افزوده شد.
انگلیسیها برای جلوگیری از نفوذ آلمانها در ساختار ژاندارمری،دولت ایران را زیر فشار قرار داد تا از افسران ارشد ژاندارمری بخواهد رسما در فعالیتهای سیاسی شرکت نکنند؛ولی این اقدام نتیجه نداد و حتی ژاندارمری چنان در مجلس محبوب بود که گاهی روس و انگلیس ناچار میشدند از کوششهای خود برای چیرگی برآن دست بردارند تا موجب تضعیف کابینههای طرفدار متفقین نشوند(پیرا،1379:82-70).
حاکمان ایرانی نیز برای مقابله با نفوذ روس و انگلیس استراتژی نیروی سوم طراحی کردند؛و معتقد بودند اگر کشور سومی در ایران منافع اقتصادی و سیاسی کسب کند،می توانند استقلال و تمامیت ارضی کشور را حفظ نمایند."