چکیده:
روند همگرایی الگوی تجاری کشورها به الگوی تجاری جهانی با استفاده از شاخص های مختلفی مانند تخصص گرایی در تجارت ارزیابی می شود. تخصص گرایی در تجارت که خود توسط شاخص های مختلفی همچون عدم تجانس تجاری، تمرکز صادرات و تخصص درون صنعتی اندازه گیری می شود، دربرگیرنده دلالت های ضمنی بهره وری صادرات می باشد. مطالعه حاضر ابتدا به محاسبه شاخص های فوق برای کشورهای عضو اوپک طی دوره زمانی 2006-1995 پرداخته و سپس با بررسی وضعیت هر یک از این شاخص ها، درصدد شناسایی الگوی تجاری این کشورها بر می آید. نتایج حاصل از محاسبه و تحلیل شاخص ها نشان می دهد که با وجود حرکت کشورهای عضو اوپک به سمت همگرایی با تجارت جهانی و تعدیل الگوی تجاری خود در راستای الگوی تجارت جهانی، تمرکز این کشورها بیشتر بر صادرات گروه های کالایی دارای بهره وری کم بوده است.
خلاصه ماشینی:
"نمودار (3): شاخص تخصص درونصنعتی برای کشورهای عضو اوپک منبع: محاسبات تحقیق همانگونه که قبلا نیز ذکر گردید این شاخص روند متنوعسازی و یا تمرکز صادرات بر گروههای کالایی مختلف را نشان میدهد و بالاتر بودن آن نشاندهنده نامتجانس بودن تراز تجاری در بین صنایع کشور و وجود تخصصگرایی درونصنعتی در کشور مورد بررسی میباشد.
جدول(2): آمار توصیفی شاخص بهرهوری صادرات (EXPY) مینیمم ماکزیمم انحراف معیار میانگین سال 59/618 1/1431 24/272 42/966 1995 1621 2/2503 53/323 9/1991 1996 9/2681 9/3527 15/276 3/3004 1997 2/3465 7/4192 23/266 5/3796 1998 1/3855 8/4605 4/234 1/4144 1999 2/5410 6498 69/290 5/6206 2000 3/5441 6/6804 56/362 4/6467 2001 1/5145 2/7496 9/784 2/6842 2002 5/4870 5/7717 4/842 3/7120 2003 1/5816 8279 48/731 9/7586 2004 4/5344 9/7676 91/642 8/7037 2005 4/6258 3/8767 66/708 6/8255 2006 نمودار (4): شاخص بهرهوری صادرات برای کشورهای عضو اوپک منبع: محاسبات تحقیق همان طور که در جدول (2) ملاحظه میشود، این شاخص دارای روند صعودی بوده است، بدین مفهوم که کشورهای مورد بررسی الگوی تجاری خود را به گونهای تغییر دادهاند که سهم گروههای کالایی با بهرهوری بالاتر رو به افزایش بوده است.
Ferrantino (1997), "Export Diversification and Structural Dynamics in the Growth Process: The Case of Chile", Journals of Development Economics, Vol. 52, Issue 2, pp."