چکیده:
چکیده نوزادکشی از گذشته به شکلهای گوناگون دامنگیر جوامع بشری بوده است. این پدیده امروزه نیز به شکلهایی چون خفهکردن عمدی، غرقکردن و محرومکردن نوزاد از آب و غذا اتفاق میافتد. نوزادکشی اغلب در خانه و توسط آشنایان رخ میدهد. میان نوزادکشی و مرگ ناگهانی نوزاد مرز ظریفی وجود دارد که تشخیص آنها را دشوار میسازد. این دو در موارد بسیاری همپوشی پیدا میکنند و میتوان با رادیوگرافی و کالبدشکافی تا اندازهای به آن پی برد. نوزادکشی علتهای متفاوتی دارد: از شک شوهر به تعلق نوزاد به وی، تا دلسوزی نسبت به نوزاد. برخی از کشورها (مانند انگلستان) قانون خاصی برای نوزادکشی دارند. قانون نوزادکشی انگلستان شامل مادران و نوزادان زیر 12 ماه میشود؛ اما در کشورهایی مانند فرانسه و ایران، حکم نوزادکشی را اصولا باید در قتل عمدی جستجو کرد. برای نمونه، امروز، در حقوق فرانسه برای عاملان این قتلها حبس ابد در نظر میگیرند. در حقوق ایران نیز مقررات ویژهای برای نوزادکشی پیشبینی نشده و بدین ترتیب، حکم قتل نوزادان را باید تابع حکم کلی قتل عمدی و مستوجب قصاص نفس دانست. این مقاله، افزون بر مسائل بالا، وضعیت نوزادکشی را در کشورهای مختلفی که مطالعاتی درباره این پدیده در آنها انجام شده، بررسی کرده، ضرورت جرمانگاری نوزادکشی در ایران همانند بعضی از کشورها را در قالب پیشبینی مقررات ویژهای برای حمایت کیفری از این بزهدیگان خاص آسیبپذیر نتیجهگیری میکند.
خلاصه ماشینی:
"افزون بر پیشینه نوزادکشی در جوامع مختلف ، یکی از جنبه های مهم ایـن پدیـده کـه مطالعات و پژوهش های گوناگونی درباره آن انجام شده اسـت ، نظـر جـرمشناسـانه در این زمینه است که بحث های متنـوعی را بـه ویـژه در علـت شناسـی پدیـده، ویژگـی هـای مرتکبان و بزه دیدگان آن، و مسأله پیشگیری از نوزادکشی به میان می آورد.
با وجود مقررات پیشگفته ، پیش بینی قانون یا مقررات ویژه ای در زمینه جـرمانگـاری نوزادکشی در حقوق ایران ضروری به نظر می رسد؛ زیرا تردید نیسـت کـه مـوارد قتـل نوزادان همانند سقط جنین ممکن است معلول علت هـای خاصـی باشـد کـه بـه ویـژه بـا ساختار ذهنی ـروانی مرتکبان آن پیوند می خورد.
این جرمانگاری، چه در قالب قانون مجازات یـا قـانون خـاص در هر صورت، ضروری به شمار می رود؛ زیرا از یک سو، بزهدیدگان این گونه قتـل هـا بـه دلیل آسیب پذیری، نیازمند بلکه شایسته حمایت های ویژه ــ از جملـه حمایـت کیفـری ـــ هستند و جرمانگاری نوزادکشی می تواند برای مرتکبانی که بخصوص با سـوءاسـتفاده از موقعیت پدرـمادرانه خود بـه قتـل کودکـانشـان اقـدام مـی کننـد، از گـذر پـیش بینـی کیفرهای سزادهنده (مانند حبس ابد یا قصاص) کارکرد بازدارنده یا تنبیهی داشته باشد.
بنابراین ، مقررات کیفری ناظر بر کودکان و نوجوانـان مـی توانـد بر پایه شرایط سنی این بزهدیدگان درجه بندی شود و ضمن حمایت کیفـری از کودکـان و نوزادانی که قربانی بدرفتاریهای عمدی مرتکبـانی چـون پـدرـمادرشـان مـی شـوند، می توان مقرراتی برای تخفیف در میزان مسؤولیت کیفری مادرانی که به دلیل فشـارهای روانی ناشی از دوران بارداری یا زایمان دسـت بـه ارتکـاب چنـین قتـل هـایی مـی زننـد، پیش بینی کرد."