چکیده:
این پژوهش با هدف طراحی الگوی مطلوب فرهنگ سازمانی سازمانهای نظامی و انتظامی، درپی پاسخ به این سؤال است که الگوی بومی شناخت و مدیریت فرهنگ سازمانی سازمانهای نظامی و انتظامی کدام است؟ برای دستیابی به الگویی که بتواند پاسخ دقیق و صریحی به سؤال فوق باشد، ابتدا مدلها و الگوهای مختلف فرهنگ سازمانی ارائهشدۀ نظریهپردازان و صاحبنظران، بهدقت مورد بررسی قرار گرفت و پس از تحلیل نقاط قوت و ضعف هر کدام و با توجه به اقتضائات و الزامات سازمانهای نظامی و انتظامی، ابعاد، مؤلفهها و شاخصهای الگوی پیشنهادی احصا و برای سنجش و تعیین میزان اهمیت و اعتبار هر شاخص، در اختیار خبرگان قرار گرفت. الگوی پیشنهادی دارای پنج بعد، بیست ویژگی و نودوچهار شاخص است که با روایی بالایی (7/93) به تأیید خبرگان رسید. در تجزیهوتحلیل دادههای این پژوهش کاربردی، از روشهای آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است. یافتههای پژوهش، پنج نوع فرهنگ (آرمانگرا، تعالیگرا، تحولگرا، قانونگرا و مکتبی) را برای این الگو برمیشمارد که فرهنگ تعالیگرا رتبۀ اول و فرهنگ قانونگرا رتبۀ آخر را کسب کرده است. این الگو با توجه به ابعاد سازمانی و با برخورداری از فرهنگهای یاد شده، میتواند بهطور منطقی و همهجانبه، فرهنگ سازمانی جامعۀ مورد مطالعه را سنجش، اندازهگیری، رصد و مدیریت کرد.
خلاصه ماشینی:
فرهی بوزنجانی و اشکذری ، (١٣٩١) الگوی مفهومی پژوهش دلایل و پیش زمینه ها از آنجا که می توان مدعی شد، سازمان های نظامی و انتظـامی از دسـته سـازمان هـای پیچیـده ، تخصصی و چندبعدی هستند و مأموریت ، اهـداف و راهبردهـای مشخصـی را دنبـال مـی کننـد، انتخاب یک الگو از بین الگوهای موجود فرهنگ سـازمانی بـرای شناسـایی ، ارزیـابی و سـنجش مؤلفه های فرهنگی این سازمان ها، کار دشواری است .
ابعاد و ویژگی های مدل مفهومی اگرچه الگوهایی که برای سنجش ، ارزیابی و مدیریت فرهنگ های سازمان مطرح شده اسـت ، از جامعیت لازم برخوردار نیستند و در هر کدام از آنها نارسایی هایی به چشم می خورد، امـا در تعـداد قابل توجهی از این الگوها به لحاظ نوع رویکردها، بر یکسری ابعاد و ویژگی های اصلی و مشترک فرهنگ سازمانی تأکید شده است ؛ به این معنا که در اغلـب ایـن مطالعـات ، بـر بعـد محیطـی و انطباق پذیری سازمان از یکسو و بعد یکپارچگی ، وحدت و ثبات درونـی سـازمان از سـوی دیگـر تأکید شده است و نیز، ضمن اینکه بر ارزش های منابع انسـانی تمرکـز شـده ، در عـین حـال بـر راهبردهای بلندمدت ، برنامه ریزی و هدف مداری سازمان نیز تأکید شده است .
در انجام پژوهش حاضر از ابعاد و زوایای مختلف به فرهنگ سازمانی نگریسته شده است تـا درنهایت ، مدلی ارائه شود که از قابلیت و توانایی بالایی برای مطالعه ، سنجش و مدیریت فرهنگ سازمانی سازمان های نظامی و انتظامی جمهوری اسلامی ایران برخوردار باشد.