چکیده:
در پژوهش حاضر اثربخشی راهبردهای شناختی و فراشناختی بر اضطراب امتحان و عزت نفس دانش آموزان پسر پایه سوم راهنمایی بررسی شد. روش پژوهش از نوع آزمایشی، و طرح پژوهش پیش آزمون _ پس آزمون دو گروهی بود. جامعه آماری 2610 دانش آموز پسر سال سوم راهنمایی شهرستان قدس، در سال تحصیلی 91-1390، بودند که از میان آن ها 60 نفر در قالب دو گروه با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش، آزمون اضطراب امتحان عبدالقاسمی (TAI) و عزت نفس کوپر اسمیت بود. ابتدا از هر دو گروه پیش آزمون اضطراب امتحان و عزت نفس گرفته شد، سپس برای گروه آزمایشی به مدت 8 جلسه 50 دقیقه ای آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی انجام شد و پس از اتمام جلسات آموزش، از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. داده های حاصل از اجرای پیش آزمون و پس آزمون، با استفاده از آزمون تی مستقل تجزیه و تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد، آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر کاهش اضطراب امتحان(0/001>P) و افزایش عزت نفس(0/05>P) دانش آموزان موثر بوده است
خلاصه ماشینی:
به علاوه : نتایج پـژوهش کارشـکی و همکـاران (١٣٩٠)، کـه اثربخـشی آمـوزش هـوش هیجـانی و راهبردهای یادگیری در کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان پایة سوم راهنمایی شهر مـشهد را مقایسه کرده بود، نشان داد که نمرات دو گروه گواه و هوش هیجانی تفاوت آماری معناداری با هم ندارد، ولی نمرات گروه آموزش مهارت های یادگیری با گروه کنترل و گروه آموزش هوش هیجانی تفاوت معناداری دارد.
نتایج پژوهش داودیان (١٣٨٧)، که اثربخشی راهبردهای فراشـناختی بـر کـاهش اضـطراب امتحان و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان هـای شـهر ایـلام را بررسـی کرده بود، نشان داد آموزش این راهبردها باعث کاهش اضطراب امتحـان و پیـشرفت تحـصیلی آن ها خواهد شد.
به نظر می رسد آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی فراگیران را قادر می کند بر دروس مختلف تسلط پیدا کرده و شاهد پیشرفت تحصیلی خود در محیط آموزشی باشند، مؤفقیـت در محیط آموزشی و خود ارزشیابی مثبـت در مدرسـه مـی توانـد، سـلامت روان دانـش آمـوزان را تضمین کند، تجربة نشان داده است که بسیاری از دانش آموزان ساعت ها مطالعه می کننـد، ولـی نتیجه رضایت بخش نمی گیرند و درصد آموخته ها پایین است ، این افراد به علـت بـی خبـری از روش های درست یادگیری و مطالعه ، وقت و انرژی زیادی تلف می کنند، ولی به نتیجه مطلوب دست نمی یابند.
نتایج این پژوهش اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی در کاهش اضـطراب امتحان و افزایش عزت نفس دانش آموزان را تأیید می کند.
Effectiveness of cognitive/relaxation therapy and study-skills training in reducing self-reported anxiety and improving the academic performance of test-anxious students: Journal of Counseling Psychology,33(2), 131-135.