چکیده:
نظریه اسناد یکی از نظریه های پویای روانشناختی است که به تبیین و تشریح ادراک افراد از وقایع می پردازد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اسنادهای موفقیت و شکست ورزشکاران و مربیان بود. جامعه مورد مطالعه را، ورزشکاران و مربیان تیم های ملی(نخبه) و ورزشکاران و مربیان تیمهای باشگاهی(زیر نخبه) در رشتههای شنا، بدمینتون، کاراته، تکواندو، تنیس روی میز و کشتی تشکیل دادند؛ از این میان تعداد120نفر ورزشکار مرد و 12نفر مربی به روش نمونهگیری در دسترس و به صورت مرحلهای انتخاب شدند؛ که با استفاده از پرسشنامهی سبکهای اسنادی(ASQ) اطلاعات مورد نیاز جمعآوری گردید. تجزیه و تحلیل دادهها بوسیله آزمون تحلیل واریانس چند متغیره و در سطح معنی داری (P<0/05) صورت پذیرفت. یافتههای تحقیق نشانداد که ورزشکاران نخبه، دارای اسنادهای ناپایدارتر واختصاصیتر در مواجه با شرایط شکست از خود بیان کردند و درمقابل ورزشکاران زیرنخبه، اسنادهای پایدارتر و کلیتر، در موقعیت های شکست را بیان نمودند(P0/0001). همچنین مربیان ورزشکاران نخبه در بعد موفقیت، اسنادی پایدارتر و اختصاصیتر از مربیان ورزشکاران زیرنخبه بیان کردند(P0/0001). نتیجه اینکه اسنادهای علی ورزشکاران(نخبه و زیر نخبه) و مربیان ورزشکاران(نخبه و زیر نخبه)برتری را به نفع ورزشکاران و مربیان نخبه بیان نمود چرا که ورزشکاران نخبه بیشتر علل موفقیت را درونی، پایدار و کلی بیان نموده اند؛ همچنین ورزشکاران و مربیان اسنادهای متفاوتی در شرایط یکسان از خود بیان کردند. پیشنهاد میشود که مربیان، ورزشکاران خود را بر تلاش بیشتر و بروز تمام تواناییها در مسابقات تشویق و ترغیب نمایند
خلاصه ماشینی:
گروه غيرورزشكار ناموفق، علت عملكرد خود را به عوامل بيروني و پايدار نسبت دادند و در نهايت نتايج نشان داد كه شركت در فعاليتهاي ورزشي سبب نوعي ديد خوشبينانه به وقايع و امور غيرورزشي ميشود و اسنادهاي فرد در قبال موفقيت و شكست در امور اجرايي، براي بهبود عملكرد در آينده هستند 7( > سيدعلي كيميايي (2009) به بررسي رابطة بين راهبردهاي يادگيري و سبكهاي اسناد در بين دانشآموزان پرداخت و نتايج نشان داد شايد انتسابهاي دروني و راهبردهاي فراشناخت در افزايش موفقيت و خودكارامدي تحصيلي، يادگيري عميقتر و عزت نفس دانشآموزان مؤثر باشد (17).
باتوجه به نتيجة آزمون مذكور، ميتوان گفت كه بين سبكهاي اسنادي مربيان تيمهاي نخبه و زيرنخبه كه در اين آزمون مربيان ورزشكاران خود را در موقعيتهاي فرضي موفقيت و شكست قرار دادند و نظر خود را در مورد تك تك ورزشكاران خود بيان كردند، تفاوت معناداري وجود دارد (0001/0 ≤P).
نتيجه اينكه باتوجه به ميانگين زيرمقياسهاي اسنادي در بين ورزشكاران نخبه و زير نخبه از ديد مربيانشان در موقعيتهاي موفقيتآميز در بعد دروني – بيروني و پايدار – ناپايدار و كلي – اختصاصي تفاوت معناداري وجود دارد، به اين معني كه ورزشكاران نخبه از ديد مربيانشان داراي اسنادهاي بيرونيتر، پايدارتر و اختصاصيتر هستند و در مقابل ورزشكاران زير نخبه از ديد مربيانشان اسنادهاي درونيتر، ناپايدارتر و كليتري دارند.
باتوجه به نتايج جدول 8، ميتوان گفت كه بين سبكهاي اسنادي ورزشكاران و مربيان در تمام ابعاد علّّي اسناد در دو بعد موفقيت و شكست تفاوت معناداري وجود دارد (0001/0 ≤P).
در اين تحقيق هم باتوجه به اسنادهاي مربيان در موقعيتهاي شكست در بعد دروني – بيروني، پايدار – ناپايدار و كلي – اختصاصي براي ورزشكارانشان تفاوت معنادار است.