چکیده:
عبدالوهاب بیاتی از جمله شاعرانی است که رمز در شعرش حضوری فعال دارد؛ از جمله رموز قدیمی، که شاعر از آن به زیبایی هرچه تمام تر بهره می گیرد، رموز تصوف است. بررسی زندگی شاعر نشان می دهد که او به خوبی مولوی را می شناخته و با آثار او آشنایی کامل داشته است؛ لذا این تحقیق در پی آن است تا به این سوالات پاسخ گوید: 1. آیا بیاتی در رموز شعری خود، از مولوی تاثیر پذیرفته است؟ 2. چه رموزی از اشعار مولوی توجه او را به خود جلب کرده است؟ 3. با توجه به اینکه بیاتی شاعری انقلابی است، چه هدفی از کاربرد اصطلاحات صوفیانه ی اشعار مولوی دارد؟
فرضیه های این مقاله نیز عبارت است از: 1. با بررسی دیوان بیاتی، تاثیرپذیری او از مولوی قابل اثبات است. 2. بیشترین تاثیرپذیری بیاتی برگرفته از «نی نامه»ی مولوی و رموز مهم آن همچون «نی» و نیز «دیوان شمس» و نمادهای مهمی مانند «شمس» و «غزال» است. 3. «بیاتی» هرچند از رموز عارفانه ی «مولوی» استفاده می کند، آن را با هدف شعری خود که همان طرح انقلاب و آزادی است، هم رنگ می سازد و درواقع، این رموز را از معانی اولیه ی خود خالی، و همچون لباسی بر پیکره ی افکار انقلابی اش می پوشاند.
Abdul-Wahab al-Bayati is among the poets who have made enormous use of code in his poems. One of the old codes used perfectly by the poet is Mysticism. A study of the poet's life indicates that he knew Moulavi very well، and was quite familiar with his works. Thus، the present paper intends to find responses tothe following questions:
1. Whether Bayati was influenced by Moulavi in his poetic codes?
2. Which codes in Moulavi's poems caught Bayati's attention?
3. Considering that Bayati is a revolutionary poet، why did he use the mystical terms، used by Moulavi in his poems?
The hypotheses of this paper are:
1. Having examined Bayati's poetry، it is provable that he was influenced by Moulavi.
2. The maximum influence was put by Moulavi's Nei Nameh and the relevant important codes such as "Reed" as well as Divan-e-Shams and important symbols like "Shams" and "Gazelle".
3. Although Bayati used Moulavi's mystical codes، he colors it with his own goal، i.e. revolution and freedom. In fact، he empties such codes from their initial meanings، and covers them on his revolutionary thoughts.