چکیده:
قرآن به مناسبت های مختلـف ، فرهنـگ مـردم عصـر جاهلیـت را مـورد نکـوهش قـرار داده اسـت . پندارهای باطل ، وضع احکام جاهلانه ، تعصب و تبرج از مولفه های سازندة این فرهنگ به شمار میرونـد. واکاوی آداب و رسوم و قانون هایی که بر زندگی بشر امـروزی حـاکم اسـت ، مولفـه هـای جاهلیـت را در جوامع مدرن عصر حاضر آشکار میسازد که اسـلام هراسـی، اومانیسـم ، اروپامـداری، ربـاخواری، قاچـاق انسان ، مصرف داروهای روان گردان و رواج پوشش های نامناسب را میتوان از جمله مصادیق آن دانسـت . عنایت به تعالیم اخلاقی اسلام ، وجود راهکارهایی برای زدودن مولفـه هـای جاهلیـت در منـابع اخلاقـی اسلام را اثبات مینماید. بر این اساس ، پژوهش حاضر نیز با استفاده از روش تحلیل محتوا بـه شناسـایی مولفه های جاهلیت در جوامع مدرن پرداخته است و با تامل در قرآن و دعـای مکـارم الاخـلاق بـه ذکـر برخی از شیوه های مقابله با مولفه های فرهنگ جاهلیت همچون پیشه کردن تقوا، خودسـازی و تمـرین فروتنی، پیروی از حجت های عقلی و نقلی، میانه روی و ... پرداخته است .
خلاصه ماشینی:
بر این اساس ، پژوهش حاضر نیز با استفاده از روش تحلیل محتوا بـه شناسـایی مؤلفه های جاهلیت در جوامع مدرن پرداخته است و با تأمل در قرآن و دعـای مکـارم الأخـلاق بـه ذکـر برخی از شیوه های مقابله با مؤلفه های فرهنگ جاهلیت همچون پیشه کردن تقوا، خودسـازی و تمـرین فروتنی، پیروی از حجت های عقلی و نقلی، میانه روی و ...
بـا عنایت به آیات قرآن میتوان به مؤلفه هایی از فرهنگ جاهلیت اشاره کرد که عبارتند از تبرج (راه رفـتن با غرور و اظهار محاسن )١، تعصـب و خشـم ناشـی از غـرور٢، وضـع احکـام در مقابـل حکـم خداونـد و 3 پندارهای باطل ٤عنایت به افکار و رفتار نوع انسان ها در عصر حاضر این حقیقت را به خـوبی مـینمایانـد که غالب مردم در جوامع امروزی نیز از همان عادات و عقاید حاکم بر قرون اولیه پیـروی مـیکننـد.
رهیافت فوق کوششی است برای پاسخگویی بـه این سؤال اصلی که : «راهکارهای مقابله با مؤلفه های جاهلیت در جوامع مدرن با عنایت به قرآن و دعای مکارم الأخلاق چیست ؟».
بایـد در نظر داشت که نظام اقتصادی، اجتماعی ـ فرهنگی عصر جاهلیت نیز بر پایۀ چنین احکام پایه ریزی شده بود و این در حالی است که احکام جاهلی در ساختار جوامع امـروزی نقشـی کلیـدی دارد و بسـیاری از مناسبت های اقتصادی، اجتماعی ـ فرهنگی بشر امروزی را سازماندهی کرده است .