چکیده:
مساله توسعه، از سده هیجدهم به یک مساله حیاتی برای دولت روسیه و جامعه فکری این کشور تبدیل شد و اندیشههایی را پدید آورد که ریشه بسیاری از تحولات از آن زمان تا امروز شده و هنوز هم فضای اجرایی و فکری جامعه را درگیر ساخته است. اینکه چه مدلی میتواند روسیه را به موقعیت سایر دولتهای پیشرفته برساند؟ این مدل چه نسبتی با سنتها، اصالتها و موقعیت روسیه پیدا میکند؟ و چه آثار و پیامدهایی را برای جامعه، مردم و حکومت به دنبال دارد؟ اینها از مهمترین پرسشهایی هستند که از زمان نخستین تلاشهای فکری و عملی در روسیه برای اتخاذ الگوی توسعه مطرح بودهاند. ایده اصلی این مقاله آن است که «الگوهای پیشرفت در روسیه سه سده اخیر، عمدتا غربی بوده اند، اما معمولا در اجرا رنگ بومی و روسی گرفتهاند. الگوی پیشرفت بومی مورد ادعای برخی اندیشنمندان روس هیچگاه آنقدر روشن و قابل اجرا ارائه نشده که مجال در دستور کار قرار گرفتن داشته باشد.» در این مقاله به بررسی سیر تحول مدلهای توسعه در روسیه، اندیشههای فلسفی و سیاسی و اقدامات عملی در راستای تحقق این الگوها و پیامدهای فکری و عملی این مسائل برای شکلگیری پرداخته شده است.
Development complication has been changed to one of vitally problem for Russian intellectual society form 18th century which caused to make some believing that has been roots of lot great changes up to know and have still made to involve the country's political executive climate. That’s in which model can help Russia to goal as one of developed country? Which linage can be finding with traditions, validity and Russia conditions? And which output has along for government, people and society. Those questions are most important questions be asked from first efforts of believing to achieve developing method in Russia. Main idea of this article says that developing methods has almost been from Europeans country during three decade but they have changed to the Russians method normally in practical attitude. The development method as Local form has not been applicable to do in political level based on the Russian intellectuals. In direction of achieving intellect issue in this article, it have been strong studies in great changing of development method in Russia, political &philosophy thinking and practical operations.
خلاصه ماشینی:
مدل های متعارض توسعه در روسیه : سه سده جستجو و دستاوردهای آن ∗ دکتر جهانگیر کرمی دانشیار روابط بین الملل دانشگاه تهران چکیده مساله توسعه ، از سده هیجدهم به یک مساله حیاتی برای دولت روسیه و جامعه فکری این کشور تبدیل شد و اندیشه هایی را پدید آورد که ریشه بسیاری از تحولات از آن زمان تا امروز شده و هنوز هم فضای اجرایی و فکری جامعه را درگیر ساخته است .
اما مساله پیشرفت ، بویژه پس از سده ١٦ و ١٧ اروپا به یک مساله حیاتی برای دولت روسیه و فلاسفه و حتی ادیبان این کشور تبدیل شد و اندیشه هایی را پدید آورد که ریشه بسیاری از تحولات از سده های هیجدهم تا امروز شده و هنوز هم فضای اجرایی و فکری جامعه را فعال نگهداشته است .
تخمین زده می شود که در آغاز سال ١٩١٦ چیزی کمتر از نیمی از خانوارهای روستایی در روسیه اروپایی به کمون ها وابسته بودند و می توان چنین انگاشت که این ملاکان مستقل که بیشتر روستائیان را تشکیل می دادند، می توانستند شالوده ای برای پیدایش نظام پویای کشاورزی سرمایه داری در آینده پدید آورند اما در کوتاه مدت ، دستاوردهای اقتصادی این اصلاح ، محدود بود و به علت رشد شتابان جمعیت در پیرامون ، بیشتر روستائیان همچنان تنگدست بودند.
٣. اتحاد شوروی و الگوی دولتی دستوری و متمرکز جنگ جهانی اول ، مشکلات اقتصادی داخلی و شورش موجب شد مدل پیشرفت روسیه از سال ١٩١٧ کاملا دگرگون شود و با پیروزی بلشویسم و رهبری لنین ، عملا روسیه برای هفت و نیم دهه در تسخیر اندیشه کمونیسم و تفاسیر و برداشت های روسی آن در دوره لنین ، استالین و تجدید نظرهای پس از آنها قرار گیرد.