چکیده:
هدف: هدف این پژوهش تعیین وضعیت پورتالهای کتابخانهای دانشگاههای (دولتی) در ایران بود. روش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی - ارزیابانه (تلفیقی از پیمایشی با استفاده از پرسشنامۀ محققساخته و ارزیابانه با استفاده از سیاهۀ وارسی محققساخته) به ارزیابی پورتالهای کتابخانهای دانشگاههای (دولتی) ایران اختصاص یافت. جامعۀ پژوهش پورتال کتابخانهای 57 دانشگاه برتر وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بود که دارای پورتال کتابخانهای مستقل بودند. با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده، 40 پورتال کتابخانهای انتخاب و دیدگاه مدیران آنها دربارۀ بهکارگیری مؤلفههای حوزههای تحت بررسی در این پژوهش بررسی شد. یافتهها: پورتالهای کتابخانهای دانشگاههای (دولتی) ایران از نظر مؤلفههای مورد بررسی در وضعیت «خوبی» قرار داشتند. حوزۀ «امکانات مدیریتی» با میانگین نمرۀ 61/3 کمترین و حوزۀ «کیفیت نوشتار» با میانگین نمرۀ 58/4 بیشترین نمره را کسب کردند. همچنین پورتال کتابخانۀ 13 دانشگاه در سطح مطلوب، 24 دانشگاه در سطح خوب و 3 دانشگاه نیز در سطح متوسط بودند. ابعاد مورد بررسی در حوزۀ «کیفیت نوشتاری» و «دسترسپذیری» در وضعیت مطلوب و در حوزۀ «بازیابی اطلاعات»، «خدمات عمومی و اطلاعرسانی»، «شخصیسازی»، «مدیریت محتوا»، «سازماندهی»، «حفاظت و امنیت» و «امکانات مدیریتی پورتال در بخش امانت و مرجع» در وضعیت خوبی قرار داشت. بهنظر میرسد با توجه به زیرساختهای موجود در پورتال، بستر مناسبی برای عرضۀ خدمات و امکانات هر چه بیشتر به کاربران از طریق آن وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
نتايج آزمون تي استيودنت براي بررسي وضعيت پورتال هاي کتابخانه اي متغير آمارة t درجۀ آزادي سطح معناداري آزمون امکانات حوزة بازيابي (٤٠ =n) 6/107 39 0/00 به طور کلي يافته هاي پژوهش حاکي از اين است که پورتال کتابخانۀ دانشگاه هاي شهيد مـدني آذربايجان ، شاهد تهران و رازي کرمانشاه که از نرم افزار پورتال کتابخانۀ شـرکت پـارس آذرخـش استفاده ميکردند، در حوزة بازيابي اطلاعات ، امکانات و قابليت هاي بيشتري داشتند.
ميانگين نمره هاي به دست آمده از اين گويه ها ٣/٧٥ (معادل نقطۀ ٧٥ درصد) نشان داد کـه پورتـال کتابخانـه اي دانشـگاه هـاي دولتـي ايران از نظر به کارگيري مؤلفه هاي بعد «بازيابي اطلاعات » در وضعيت «خوب » قرار دارند.
نتايج آزمون تي استيودنت يک نمونه اي براي بررسي وضعيت پورتال هاي کتابخانه اي دانشگاه هاي دولتي در ايران از نظر دسترس پذيري متغير آمارة t درجۀ آزادي سطح معناداري آزمون دسترس پذيري (٤٠=n) 14/062 39 0/00 همچنين يافته هاي پژوهش نشان داد که از بين دانشگاه هاي مـذکور، پورتـال هـاي کتابخانـه اي دانشگاه هاي اروميه و رازي کرمانشاه با ميانگين ٥ و دانشگاه تهران با ميانگين ٤/٩ بيشترين ميانگين را داشتند.
نتايج آزمون تي استيودنت يک نمونه اي براي بررسي وضعيت پورتال هاي کتابخانه اي دانشگاه هاي دولتي در ايران از نظر خدمات ارائه شده در حوزة شخصيسازي متغير آمارة t درجۀ آزادي سطح معناداري آزمون شخصيسازي (٤٠=n) 6/469 39 0/00 ٥.
Journal of Library & Information Technology,55(3): 155-165.