چکیده:
ماتمکده، عنوان کتابی است از مولا قربان ابن رمضان بادشتی رودباری قزوینی متخلص به بیدل که موضوع آن مقتل حسینی(ع) است. این کتاب حوادث حماسه سال 61 هجری را از لحظات شهادت امام حسین(ع) تا گسیل داشتن کاروان اسیران با سرهای مطهر شهدا از کربلا به کوفه و شام و نهایتا برگشتن اسرا به کربلا در اربعین اول در بردارد. کتاب که تاریخ اتمام آن 1267 هـ . ق است در قالب نظم و نثر تالیف گردیده و از حیث ادبی و بلاغی از اهمیت به سزایی برخوردار است.
این پژوهش می کوشد تا شرح مختصری پیرامون ترجمه حال مصنف و جایگاه ادبی و میزان تاثیرگذاری وی در نوع ادبی «مرثیه» و مقتل نویسی به دست دهد. آنگاه درباره نام، موضوع، محتوا و ساختار ماتمکده بحث خواهد شد. در ادامه، سبک جایگاه تاریخی اثر نیز به اجمال تحلیل شده و به نقش عنصر تعلیم در این اثر با ذکر بعضی عناوین و نقل نمونه ای مختصر اشاره خواهد شد. آنگاه در نقد محتوایی- ساختاری آن شواهدی ذکر خواهد شد.
ماتمکده بیدل قزوینی از جمله مهم ترین و کم نظیرترین مقتل های فارسی در تاریخ ادبیات ایران است که هم به لحاظ ادبی و هم به جهت تاریخی اهمیت خاصی دارد و از این رو، تصحیح، توضیح و انتشار آن در راستای احیاء و معرفی یکی از برترین مفاخر مکتوب ادبیات آیینی ایران اسلامی، شایسته و بلکه بایسته می نماید.
Matam-Kade (Grief House)، is the title of a book by Mulla Qorban Ibn-e Ramazan Badashti Rudbari Qazvini whose pseudonym is Bidel; it is related to the martyrdom place of Imam Hussein (PBUH). This book includes the events in 61st lunar year of Hegira from the martyrdom time of Imam Hussein (PBUH) to sending the slaves caravan with the pure heads of martyrs from Karbala to Koufe and Sham and finally returning slaves to Karbala in the first fortieth after Karbala Event. The book whose finishing date is 1267th lunar year of Hegira is in prose and poetry form and it is so significant from literary and rhetorical aspects. This research attempts to briefly explain about the author and his literary status and his impression on the literary variety of “Marsie (threnode or elegy)” and murder-place writing. Then we will discuss about the name، theme، content and structure of Matam-Kade. After that، the style ofhistorical status of this work would be briefly analyzed and the role of pedagogy element in this work would be mentioned by some titles and quoting some samples. Following this، we will mention some examples in content-structure criticism. Matam-kade of Bidel Qazvini is one the most significant and exotic works in this genre in Iran’s Literature History that is significant in literary and historical aspects and therefore، it is necessary to correct، interpret and publish it to regenerate and introduce one of the best written masterpieces of ceremonial literature of Islamic Iran.
خلاصه ماشینی:
اما در این مقاله ، از آنجا کـه «پـارادوکس » معنـای متفاوت و گستردهتری دارد و برای محتوای مورد بحث در اینجا مناسب تر به نظر مـی رسـد، ایـن واژه را در صورت اصلی خود و نه به شکل ترجمه های گوناگونش - مثل متناقض نمـا، ناهمسـازنما، (1) ناهمسازگون و...
ببینـیم آیـا در الگـوی سوم و چهارم، پارادایمی مناسب تر برای تحلیل این موارد می یابیم ؟ الگوی سوم: پارادوکس به مثابة یک روش منطقی در این الگو نگاه خود را به یکی از وجوه مهم معرفت پارادوکسیکال در اندیشة عرفانی معطوف می کنیم که مولانا نیز همین وجه را در کتاب شامخ مثنوی معنوی بروز مـی دهـد (طـایفی ، ١٣٧٩: ٣٣).
ایـن پارادوکس ها تناقض هایی در سطح زبان و بیان نیستند بلکه در مرکز منظومة معرفتی مولوی قـرار دارند و به همین جهت است که می گوید: هـــــر کـــــه او بیـــــدارتر پردردتـــــر هــــر کــــه او آگــــاهتــــر، رخزردتــــر (مثنوی، دفتر اول: ٦٣٢) تعبیر «بیداری» در این مصراع نشان از آن دارد که درد و رنج ، وجوهی از درون آدمـی را بـرای خود او مکشوف می سازد(٥).