چکیده:
تاثیر استعمار بر جهان سوم از موضوعاتی است که همواره در آثـار نویسـندگان و شاعران جهان دیده می شود. ادبیات پسااستعماری مـی کوشـد بـا ارائـة تصـویری صحیح به مبـارزه بـا اسـتعمار پرداختـه و حقیقـت امـر را کشـف کنـد. یکـی از مسلم ترین اهداف نظریة پسااسـتعماری ایـن اسـت کـه بـا درک نحـوة عملکـرد ایدئولوژی استعمارگرانه در شکل دهی به هویت اسـتعمارگران و استعمارشـدگان، به پیکار با این ایدئولوژی برخیزد. ایران و سودان از جمله کشورهایی هستند کـه در برهه ای از زمان تحت سیطره اسـتعمار بـودهانـد. «سـیمین دانشـور» و «طیـب صالح » از جمله نویسندگان معاصر ایرانی و سودانی هستند که با استفاده از قالـب رمان پسااستعماری به آشکار کردن حقایق تاریخی دربارة مبارزه با اسـتعمارگران پرداخته اند. پــژوهش حاضــر رمــانهــای یادشــده را در عصــر نویســندگان از دیــد نظریــة پسااستعماری بررسی می کند و بـا اسـتفاده از روش نقـد تحلیلـی - توصـیفی بـه بررسی پیامدهای استعمار در ایران و همچنین جهان عرب می پردازد.
The effect of colonialism on the Third World is always under consideration in works of worldwide authors and poets. Post-Colonial Literature attempts to fight against colonialism by offering a true picture and clarifying the truth behind the matter. One of the most certain purposes of Post-Colonialism theory is to understand the method of Colonialism approach in forming identities of colonialist and colonized to fight against this ideology. Iran and Sudan are among the countries that were under predominance of colonialism in some past periods. “Simin Daneshvar” and “Tayeb Salih” are among the contemporary Iranian and Sudanese authors who use Post-Colonialism novel framework to unmask and uncover historical truths about fighting against colonialists. Current study reviews and examines mentioned novels in their own time with Post-Colonialism point of view; it also examines consequences of Colonialism in Iran and Arab World using Analytic-Descriptive method.
خلاصه ماشینی:
در این دو رمان نیز زبـان انگلیسـی بـه عنـوان ابـزاری بـرای تحـت سـلطه درآوردن فرهنگ و هویت ملت ها استفاده شده است که در متن پژوهش بدان اشاره می شود.
نمودها و شیوههای استعمارطلبی ملت های غربی ، برای اثبات برتری خود بر دیگر ملت ها سعی در از بین بـردن تـاریخ ملت ها و تسلط بر آنها داشتند؛ به همین دلیل آنها ملت های شرقی را جاهـل و نـاتوان و خود را عالم و توانمند معرفی کردند و برای این منظور از شیوههایی استفاده کردنـد کـه عبارتند از: سلطة نظامی ، سیاسی ، اقتصادی در رمان «سووشون» بیشتر به استعمار از نوع اقتصادی آن اشاره شده اسـت .
در رمان «موسم هجرت به شمال» بیشتر به اسـتعمار از نـوع فرهنگـی آن و تـأثیرات منفی اش بر فرهنگ کشور سودان اشـاره دارد و در مـواردی بسـیار جزیـی بـه اسـتعمار نظامی و اقتصادی اشـاره مـی کنـد: «کشـتی هـا بـرای نخسـتین بـار کـه عـرض نیـل را درنوردیدند، برای بردن توپخانه بوده است نه نان، و راهآهن ها برای جابه جایی ارتش هـا و سربازها بنا شده است »(٤) (صالح ، ١٣٩٠: ٩٢).
مصطفی سعید، شخصیت اصلی رمان «موسم هجرت به شمال» با بیان این تقابـل هـا، سلطه و استعمار انگلیس بر کشور خود را بیان نموده است .
(51 :1361 از ترفندهای ملت های غربی برای گسترش قلمرو خـود در کشـورهای تحـت سـلطه ، ارائة دانش و فرهنگ و زبان کشور خود است ، تا از این طریق بتوانند کشورهای اسـتعمار شده را تحت سلطة خود درآورند.