چکیده:
در ادبیات نظری بحث درباره مفید یا مضر بودن رقابت در بازار محصول، بحثی ناتمام است. برخی از پژوهشها نشان دادند که رقابت، یک عامل کنترلکننده رفتار مدیریت از طریق ایجاد اطلاعات اضافی درباره ارزیابی عملکرد است؛ در حالیکه گروهی دیگر از پژوهشها به این نتیجه رسیدند که رقابت رکود مدیریتی را افزایش میدهد. در این پژوهش، بررسی شده است که آیا رقابت در بازار محصول بر مدیریت سود اثر میگذارد .بنابراین، هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین رقابت در بازار محصول و مدیریت سود است. این پژوهش از نوع مطالعه توصیفی - همبستگی مبتنی بر تحلیل دادههای ترکیبی است که به بررسی 99 شرکت پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار در طی دوره زمانی 1390- 1386 میپردازد. برای آزمون رابطه بین رقابت در بازار محصول و مدیریت سود از طریق فعالیتهای واقعی از مدل رگرسیون چند متغیره استفاده شد. همچنین، برای اندازهگیری رقابت در بازار محصول از شاخص Q توبین استفاده شد. نتایج نشان داد بین رقابت در بازار محصول و مدیریت سود مبتنی بر فعالیتهای واقعی، رابطه مثبت معناداری وجود دارد که بیانگر افزایش مدیریت سود بهواسطه افزایش رقابت در بازار محصول است، که این امر به کاهش کیفیت سود میانجامد.
خلاصه ماشینی:
بنابراین، هدف این پژوهش بررسی رابطه بین رقابت بازار محصول و مدیریت سود از طریق دستکاری کردن فعالیتهای واقعی در شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران بوده، سعی میشود به این سؤال پاسخ داده شود که آیا رقابت در بازار محصول بر روی مدیریت سود تأثیری دارد یا خیر.
همچنین، نتایج پژوهش آنها نشان داد که بین میزان رقابت در بازار محصول در صنعت و دستکاری کردن سود رابطه مثبت وجود دارد ]12[.
در همین راستا، کارونا و همکاران (2012) به بررسی رابطه بین رقابت در بازار محصول و مدیریت سود در شرکتها پرداختند، آنها در این پژوهش برای ارزیابی رقابت از چند شاخص، از قبیل: اندازه بازار و هزینه جایگزینی استفاده کردند و نشان دادند که بین رقابت و شاخصهای مدیریت سود (اقلام تعهدی و دستکاری کردن فعالیتهای واقعی) یک رابطه مثبت بسیار قوی وجود دارد؛ به ویژه نتیجه گرفتند که شرکتها در صنایع با رقابت بیشتر دارای کیفیت سود پایینتر هستند.
مطابق ضریب و آماره t متغیر TQ گویای آن است که بین رقابت در بازار محصول و مدیریت سود از طریق دستکاری کردن فعالیتهای واقعی یک رابطه منفی معناداری در سطح اطمینان 95 درصد وجود دارد.
نتایج حاصل از آزمون فرضیهها با استفاده از اطلاعات مربوط به 99 شرکت در بورس اوراق بهادار تهران، در طی دوره زمانی 1390-1386 نشان میدهد که بین رقابت در بازار محصول و مدیریت سود مبتنی بر فعالیتهای واقعی (به غیر از هزینههای اختیاری غیرعادی) رابطه مثبت معنادار وجود دارد.