چکیده:
مقاله به نقد و بررسی کتاب جامعه شناسی روزنامه نگاری، نوشته اریک نووو اختصاص دارد. در فصول شش گانه کتاب، پیدایش روزنامه نگاری و اهمیت آن به عنوان یک حرفه، فضای روزنامه نگاری امروز به ویژه شیوه فرانسوی آن، سازمان کار روزنامه نگاری، سبک های نگارش در روزنامه نگاری، نفوذ و قدرت روزنامه نگاران، بحران در روزنامه نگاری و خلاصی از آن، مورد بحث قرار گرفته است. از نظر نویسنده روزنامه نگاری را فقط در قالب جامعه شناسی سازمان می توان مطالعه کرد و محیط سیاسی و اقتصادی این حرفه در شناخت آن اهمیت دارد. کتاب با هدف آشنایی با مباحث نظری و نتایج پژوهشی روزنامه نگاری در غرب، با تاکید بر روزنامه نگاری فرانسه نوشته شده است. ترجمه فارسی کتاب نووو برای استادان و دانشجویان کلاس های نظری روزنامه نگاری در سطوح تحصیلات تکمیلی، می تواند قابل استفاده باشد.
خلاصه ماشینی:
وی ظرفیت روزنامهنگاری را در طبقهبندی و طرح حوادث و موضوعات برای نفوذ در افکار عمومی قدرتمند میداند و البته در کنار این، به منطق پرفروشترین میپردازد که خود موجب قضاوت مطبوعات در مورد موضوعات فرهنگی میشود و با ناراحتی میگوید که این منطق «روزنامهنگاری را به اسب تروای منطق مخاطبان و سوددهی در عرصه اجتماعی بدل کرده است.
در نتیجهگیری کتاب این نکته مورد تأکید است که «روزنامهنگاریها» را فقط در قالب جامعهشناسی کار و سازمان میتوان مطالعه کرد و روزنامهنگاری برخلاف بسیاری از مشاغل در چارچوب محیط اقتصادی و سیاسی و اجتماعی خاص قابل فهم است.
با وجود این، کتاب نووو چندان با سه کتاب آخر فهرست دوم از نظر محتوایی و جهتگیری نظری و تشابه محیط فرهنگی برای تولید و استفاده از روزنامه همپوشانی ندارد تا بتوان گفت نیازی به ترجمه و انتشار آن به فارسی نبوده است.
برای خواننده این تصور پیش میآید که ترجمه فارسی بر اساس چاپ ۲۰۰۱ صورت گرفته است، ولی در مقدمه کتاب (ص ۲۵)، نویسنده از شکلگیری انجمنی از روزنامهنگاران حرفهای، پژوهشگران و خوانندگان مطبوعات برای نظارت بر رسانهها در اواخر سال ۲۰۰۳ حرف میزند که بدیهی است این نکته نمیتوانسته در چاپ ۲۰۰۱ کتاب درج شده باشد.
با وجود برخی ابهامات، کتاب در بیشتر صفحات قابل فهم است و برای استادان و دانشجویان کلاسهای نظری روزنامهنگاری در سطوح تحصیلات تکمیلی میتواند قابل استفاده باشد.