چکیده:
در این مطالعه به منظور شناسایی روند تغییرات زمانی- مکانی وقوع گرد و غبارها در غرب کشور از ١٦ ایستگاه سینوپتیک که دارای طولانیترین و کامل ترین دوره آماری بودند؛ استفاده شد. در ابتدا به منظور ارائه دیدگاه اولیه از اقلیم گرد و غبار در منطقه مورد مطالعه ، تغییرات میانگین سال به سال و ماهانه روزهای همراه با گرد و غبار با استفاده از نمودار و نقشه مورد تحلیل قرار گرفته و مشخص گردید که غرب ایران از لحاظ تعداد روزهای همراه با گرد و غبار منطقه همگنی نبوده و تعداد روزهای گرد و غباری سالانه از شمال به سمت جنوب افزایش مییابد. سپس براساس روش های آماری به بررسی روند وقوع این پدیده مهم اقلیمی پرداخته شد. دو روش آماری ناپارامتری من – کندال و سنس استیمیتور برای تحلیل روند داده ها انتخاب گردید. نتایج نشان داد که با توجه به طبیعت (گسسته بودن ) داده های ورودی؛ روشهای آماری من -کندال و سنس استیمیتور کارایی بسیار مناسبی را برای تحلیل روند پدیده گرد و غبار از خود نشان دادند. همچنین نتایج حاصل از آزمون های آماری مذکور نشان داد که همه ایستگاه های مورد مطالعه (با استثنای ایستگاه خوی) دارای روند هستند ولی از میان آن ها فقط ٨ مورد روند معنی داری دارند(٣ ایستگاه روند کاهشی و ٥ ایستگاه روند افزایشی دارند). نهایتا نقشه توزیع جغرافیایی نوع روند روزهای گرد و غباری در محیط GIS تهیه و نسبت به تحلیل آن ها اقدام شد.
خلاصه ماشینی:
"بررسی متون علمی موجود در ایران و جهان در مورد روزهای گرد و غباری نشان میدهد که اکثر مطالعات در زمینه ی تاثیر گرد و غبارها در کیفیت هوا، بررسیهای سینوپتیکی وقوع توفان های گرد و غبار، مدل سازی و پایش این پدیده توسط تصاویر ماهواره ای متمرکز شده است .
در این مطالعه قصد داریم ضمن بررسی فراوانی وقوع و روند حدوث پدیده گرد و غبار در منطقه غرب کشور طی ٥٥ سال گذشته ، کارایی این روش ها را در تحلیل روند روزهای گرد و غباری مورد آزمون قرار دهیم .
موقعیت جغرافیایی و ویژگیهای عمومی روزهای گرد و غباری در منطقه مورد مطالعه در این تحقیق از آمار ٥٥ ساله تعداد کل روزهای همراه با گرد و غبار در مقیاس سالانه در ١٦ ایستگاه منتخب در غرب ایران که در طی دوره آماری ١٩٥١ تا ٢٠٠٥ دارای آمار ثبت شده هستند، استفاده گردید.
با دقت در نحوه پراکندگی روندهای معنیدار صعودی و نزولی روزهای گرد و غباری در منطقه میتوان فهمید که در شکل گیری و ایجاد تغییرات این پدیده اقلیمی؛ واقع شدن در نزدیکی پهنه های آبی، شرایط توپوگرافی، شرایط سینوپتیکی، میزان بارش سالانه و به تبع آن نوع و تراکم پوشش گیاهی و ویژگیهای محلی دیگر مثل توسعه شهرها، تغییرکاربری اراضی و...
همه مناطق این استان از لحاظ شرایط سینوپتیکی (اقلیم سینوپتیک ) یکسان است : چنانچه قبلا نیز بررسی شد فراوانی وقوع این پدیده در این منطقه بیشتر از مناطق دیگر است ولی شرایط موقعیت متفاوت آن نسبت به پهنه های آبی، شرایط توپوگرافی و پوشش گیاهی متفاوت آن باعث ایجاد روندهای متفاوتی از لحاظ تعداد روزهای گرد و غباری ایجاد کرده است ."