چکیده:
در پژوهشهای مختلف به شیوههای متفاوتی اقدام به سنجش مدیریت سود شده است. یکی از این شیوهها، توزیع سود است که به دستیابی یا پیشی گیری از آستانۀ خاصی از سود اشاره دارد. افزایش کیفیت حسابرسی میتواند موجب بهبود در کیفیت اطلاعات گزارش و بخصوص سود حسابداری شود. بر این اساس پژوهش حاضر به بررسی رابطۀ بین احتمال دستیابی به آستانههای خاصی از سود (شامل اجتناب از زیان، اجتناب از کاهش سود و اجتناب از سود غیر منتظرۀ منفی) و کیفیت حسابرسی (شامل اندازۀ مؤسسه، دورۀ تصدی حسابرس و امتیاز کنترل وضعیت و کیفیت حسابرسی) میپردازد. برای این منظور اطلاعات مربوط به 101 شرکت برای سالهای 1384 تا 1390 گردآوری و تجزیه و تحلیل شد. یافتههای حاصل از این بررسی نشان داد که بین احتمال مدیریت سود با هدف دستیابی یا پیشیگیری از سود سال قبل و اندازۀ مؤسسۀ حسابرسی و امتیاز کنترل وضعیت و کیفیت حسابرسی رابطۀ منفی و معناداری وجود دارد؛ اما رابطۀ معناداری بین کیفیت حسابرسی و آستانههای اجتناب از زیان و اجتناب از سود غیرمنتظرۀ منفی یافت نشد.
خلاصه ماشینی:
"با توجه به ضریب تعیین پزودو3 که شامل ضریب تعیین کاکس و اسنل4 و ضریب تعیین نیجلکرک5 است (ارائه شده در جدول شمارۀ 2) میتوان نتیجه گرفت که متغیرهای مستقل مورد بررسی (شامل کیفیت حسابرسی، اندازۀ شرکت صاحبکار، اهرم مالی، نسبت ارزش بازار به دفتری) بین 1/4 تا 5/5 درصد از واریانس متغیر وابسته (احتمال دستیابی به یا پیشیگیری از سود پیشبینی شده توسط مدیریت) را تبیین میکنند.
نتایج آزمون فرضیه یک پژوهش probPsiit= β0+β1AudQt+β1Levert+β1sizet+β1Ltgt+εt سطح معناداری آمارۀ والد ضریب متغیر متغیر 771/0 084/0 021/0 مقدار ثابت 323/0 997/0 191/0 اندازۀ مؤسسه 758/0 095/0 05/0- دورۀ تصدی 093/0 737/2 178/0 امتیاز کنترل وضعیت و کیفیت 072/0 238/3 090/0 اندازۀ شرکت صاحبکار 103/0 661/2 020/0 ارزش بازار به ارزش دفتری 000/0 125/12 057/1- اهرم مالی سطح معناداری درجۀ آزادی آمارۀ کای دو آزمون ام نی بوس 001/0 6 917/23 055/0 ضریب تعیین Nagelkerke ضریب تعیین 041/0 ضریب تعیین Cox & Snell نتایج آزمون فرضیۀ دوم در الگوی دوم پژوهش، رابطۀ کیفیت حسابرسی و احتمال دستیابی یا پیشیگیری از سود سال گذشته شرکت بررسی شد.
نتایج آزمون فرضیه دوم پژوهش probPeiit= β0+β1AudQt+β1Levert+β1sizet+β1Trdvolt+εt سطح معناداری آمارۀ والد ضریب متغیر متغیر 011/0 505/6 975/1 مقدار ثابت 049/0 871/3 412/0- اندازۀ مؤسسه 112/0 522/2 280/0- دورۀ تصدی 026/0 978/4 288/0 امتیاز کنترل وضعیت و کیفیت 475/0 510/0 038/0- اندازۀ شرکت صاحبکار 965/0 002/0 000/0 ارزش بازار به ارزش دفتری 000/0 817/45 309/2- اهرم مالی سطح معناداری درجۀ آزادی آمارۀ کای دو آزمون ام نی بوس 000/0 6 863/65 115/0 ضریب تعیین Nagelkerke ضریب تعیین 083/0 ضریب تعیین Cox & Snell نتایج آزمون فرضیۀ سوم در الگوی سوم پژوهش، رابطۀ کیفیت حسابرسی و احتمال گزارش سود صفر بررسی شد."