چکیده:
جریان نفاق، از آغاز ظهور اسلام تاکنون، همواره گریبان گیر جامعه اسلامی بوده و محنت های فراوانی به دنبال داشته است. در این میان، رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم و امیر مومنان علیه السلام که در دو دوره متفاوت، رسالت اداره جامعه اسلامی را بر عهده داشتند، با این جریان به مقابله برخاسته و در جهت افشا و خنثی سازی فعالیت آنان بسیار تلاش کردند. مسئله ای که در این باره کمتر مورد توجه قرار گرفته، آن است که: آیا بین نحوه مواجهه رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم و امیر مومنان علیه السلام با منافقان، تفاوتی وجود داشته است؟ این پژوهش می کوشد با مقایسه و تحلیل این دو مواجهه، نشان دهد شدت عمل امیرمومنان علیه السلام متناسب با شرایط زمانی، بیشتر از نحوه تعامل رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم با منافقان بوده است.
Muslim community، from the time Islam appeared up to now، has always been suffering from hypocrisy (nifaq). Rasoul Allah (saww) and Amir al-Mu’mineen (a.s) whose mission was to lead the Muslim Ummah during two different periods of time، sought a confrontation with the hypocrites and tried hard to reveal what they did and neutralized them. An issue which is not paid enough attention to is that if there is a difference between the way Rasoul Allah (saww) and Amir al-Mu’mineen (a.s) confronted the hypocrites. This paper، comparing and studying these two confrontations، is to show that the intensity level used by Amir al-Mu’mineen (a.s)، forced by circumstances، in an confrontation with the hypocrites had been more than that used by Rasoul Allah (saww) in his time.
خلاصه ماشینی:
"ب) شیوۀ مواجهۀ امیرمؤمنان( با منافقان امیرمؤمنان علی(، شاگرد ممتاز رسول اکرم(، به تمام روشهای سیرۀ نبوی( ملتزم بود، به طوری که در این باره میان قرآن و سنت، تفاوتی نمینهاد و حتی در حرکات ظاهری خود، از رسول اکرم( پیروی میکرد و از اظهار رأی در برابر آنچه از سنت میشناخت، بیزاری میجست 3 ؛ با وجود این، مقایسۀ سلوک رفتاری امیرمؤمنان( با سیرۀ عملی رسول اکرم( در برخورد با منافقان، نشان میدهد روش این دو بزرگوار در این حوزه متفاوت بود و شدت عملی که امیرمؤمنان( در برابر منافقان نشان داد، از سوی پیامبر اکرم( به وقوع نپیوست، زیرا رسول اکرم( در تمام مدت رویارویی خود با منافقان، هرگز به جهاد نپرداختند، اما امیرمؤمنان( توبه، آیۀ 84.
1 اینک پرسش اساسی این است که چرا رسول اکرم( دربارۀ منافقان، مدارا فرمودند و در ظاهر به این آیۀ شریفه عمل نکردند؟ برخی مفسران شیعه در تفسیر این آیه، به موضعگیری مسالمتآمیز پیامبر( در برابر منافقان اشاره کرده و با تحلیل واژگانی جهاد، مواجهۀ پیامبر( را در راستای آیۀ شریفه قلمداد کردند؛ چنانکه علامه طباطبائی «جهاد» و «مجاهدت» را به معنای بذل نهایت درجۀ کوشش در مقاومت دانسته است، چه به زبان باشد و چه به دست، که گاه به کارزار منتهی میشود.
1. افشا و روشنگری 3 یکی از روشهایی که امیرمؤمنان( در برخورد با منافقان در پیش گرفته بود، افشای واقعی چهرهای بود که آنان به دروغ نزد مسلمین به نمایش گذارده بودند؛ چنانکه حضرت در برخی مکاتبات خود با معاویه، به این مهم دست زد و چهرۀ منفور وی را برای مخاطبان آشکار کرد، چراکه معاویه با شستوشوی مغزی مردم و وارونه نشان تفسیر نورالثقلین، ج2، ص242؛ البرهان فی تفسیر القرآن، ج5، ص429."