چکیده:
در این مقاله قصد نگارنده این است که ، هنـر شـاعری عبـدالرزاق بیـگ دنبلی ، متخلص به مفتون، را در دو منظومة عاشقانه اش از زوایای مختلفـی از قبیل عاطفه ، تخیل ، موسیقی ، زبان و شکل مورد بررسی و تحلیل قـرار دهـد. و توان شعری، میزان تقلید یا ابتکار، و در نهایت درجة اعتبار و اصالت شـعر مفتون را با تکیه بر شواهد گونـاگون، ارائـه دهـد. و در ضـمن ایـن تحلیـل ، خوانندگان آثار ادبی را با دو مثنوی فوق-که اخیرا به زیور تصحیح آراسـته شدهاند- آشنا گرداند.
خلاصه ماشینی:
فرهاد فلاحت خواه دانشجوي دکتري زبان و ادبيات فارسي واحد علوم و تحقيقات تهران و عضو هيأت علمي دانشـگاه آزاد اسلامي واحد خوي بررسي بوطيقاي عبدالرزاق بيگ دنبلي در مثنوي هاي ناز و نياز و سليم و سلمي چکيده در اين مقاله قصد نگارنده اين است که ، هنـر شـاعري عبـدالرزاق بيـگ دنبلي ، متخلص به مفتون، را در دو منظومة عاشقانه اش از زواياي مختلفـي از قبيل عاطفه ، تخيل ، موسيقي ، زبان و شکل مورد بررسي و تحليل قـرار دهـد.
» (روزبه ، ١٣٧٩: ٨-٨٧) عنصر تخيل در شعر عبدالرزاق بيگ با توجه به مطالبي که گفته شد، تکليف صور خيـالي کـه در شـعر عبـدالرزاق بيـگ دنبلي ، به کار رفته به راحتي مشخص مي شود؛ به اين معني که ، بـا ارائـة نمونـه هـايي از تشبيهات ، ابتکارات ، کنايات و مجازها، و تطبيـق و مقايسـة آن هـا بـا شـاعران پيشـين ، مي توانيم کيفيت کار عبدالرزاق بيگ و هنر وي را در بيان عواطـف و احساسـات درونـي خود آشکار کنيم ؛ اما به خاطر تنگي مجال سخن ، فقـط بـه آوردن نمونـه هـايي از صـور خيال وي ، بدون ارائة شواهد ابيات ، اکتفا کـرده ، خواننـدگان محتـرم را، بـراي خوانـدن شواهد بيشتر به خود آثار توصيه مي کنيم : تشبيه : تشبيهاتي که در مثنوي هاي عبدالرزاق به کار گرفته شده اند، اغلب کليشه اي و تکراري هستند؛ يعني هم مشبه ، و هم مشبه به و هم چنين وجه شبه ، از عناصر کاملا آشنا و قديمي هستند.