چکیده:
برخی متخصصان کتابداری و اطلاع رسانی و کامپیوتر، نمایه سازی را کلید ذخیره و بازیابی مؤثر تصاویر می دانند. به همین دلیل، هر یک از این متخصصان کوشیده است که با توجه به تخصص خود راهکارها و روش های گوناگونی را برای نمایه سازی تصاویر به کار گیرد. تلاش های صورت گرفته آنها گر چه توانسته است تا حدودی معضلات مربوط به نمایه سازی تصاویر را برطرف سازد؛ به دلیل خصوصیات منحصر به فد تصاویر (که آنها را از سایر مدارک متمایز می سازد) چندان موفقیت آمیز نبوده است. در این مقاله، ضمن بیان برخی مشکلات پیش روی نمایه سازان، به تعدادی از روش های به کار رفته توسط کتابداران و اطلاع رسانان و متخصصان کامپیوتر و مزایا و معایب هر کدام از روش-ها اشاره خواهد شد
خلاصه ماشینی:
"شاید،در نگاه نخست،اینگونه تصور شود که اطلاعات تنها به منابع و مدارکمکتوب محدود میشود و کافی است تا با استفاده از ابزازها و روشهای ذخیره وبازیابی اطلاعات تا حد امکان سعی شود تا کنترل اطلاعات در اختیار قرار گیرد و از آنهابه نحو احسن استفاده گردد؛اما بسیاری از مواد و منابع غیر مکتوب وجود دارند کههمانند مدارک مکتوب و نوشتاری مورد استفاده عموم مردم و محققان قرار میگیرند وسرعت افزایش و تولید آنها نیز کمتر از سایر مدارک نیست.
اینکه نمایهسازی تصاویرتا چه حد مشابه سایر منابع اطلاعاتی است و در عمل با چه مشکلاتی همراه استمطالبی است که در این مقاله به آنها اشاره خواهد شد؛و علاوه بر این،برخی روشهاینمایهسازی تصاویر نیز مورد بحث قرار خواهد گرفت.
هوریهان5ضمن بررسی ساختار برخی نظامهای طبقهبندی تصاویر(نظیراستفاده از سر عنوانهای موضوعی،ساختار تزاروس،زبان طبیعی،علائم ونشانه گذاریهای عددی و مواردی از قبیل)اشاره میکند که ساختار و رویکردهریک با دیگری متفاوت است و استفاده از هریک از آنها معضلات و چالشهای خاصخود را درپی خواهد داشت.
این زبان اجازهمیدهد که توصیفهای تصویر به شیوهای واحد ساختار یابند و ویژگیها و ارتباط میانعناصر موجود در تصویر بیان شده و معیار بازیابی آن تصویر قرار گیرند؛بهطور مثال،توصیف تصویری از یک گربه سیاه که بر روی صندلی نشسته است به این صورتخواهد بود: نشستن(گربه سیاه،صندلی) گفته میشود که روشهایی نظیر این تنها در مجموعههای کوچک با تصاویر نسبتاساده کارآیی دارد و چون مدخلهای نمایهسازی و پرسشهای کاربران باید به صورتدستی کدگذاری شده در سیستم وارد گردد،کاربرد آنها در مجموعههای پیچیده و بزرگاحتمالا وقتگیر و مشکل خواهد بود(باکستر،1995،ص 4)."