چکیده:
با توجه به وجود نابرابریهای جنسیتی که عمدتا در بسیاری از جوامع علیه زنان دیده میشود، بحث توانمندسازی آنها در سالهای اخیر اهمیت خاصی یافته است. در این زمینه، تحقیقات بسیاری به رابطۀ کارایی نقش اکوتوریسم در توانمندسازی جامعۀ محلی، از طریق جلب مشارکت آنان در فعالیتهای گردشگری، تأکید کرده است. با توجه به این موضوع، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی نقش توسعۀ اکوتوریسم بر ابعاد مختلف توانمندسازی زنان روستایی، با بهرهگیری از روش پیمایشی انجام شد. جامعۀ آماری این تحقیق، زنان روستای شیبدراز جزیرۀ قشم بودند که در طرح حفاظتی «لاکپشتهای دریایی پوزهعقابی» با تأکید بر توسعۀ اکوتوریسم و صنایعدستی مشارکت داشتند. جهت گردآوری دادهها نیز از پرسشنامۀ محققساخته استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که توسعة اکوتوریسم میزان توانمندسازی اجتماعی، اقتصادی، و روانی زنان را بهطور معناداری در روستای مطالعهشده افزایش داده است.
خلاصه ماشینی:
"بر همین اساس ، این پرسش مطرح است که نقـش توسـعۀ اکوتوریسـم (مبتنی بر اجرای طرح حفاظتی) در توانمندسازی زنان روستای شیب دراز چگونـه اسـت ؟ بـه عبارتی، آیا تغییرات مثبت ، مستقیم ، و غیرمستقیم در زندگی زنان روستایی نقشی در راستای توانمندسازی آنان ایفا کرده است ؟ پیشینۀ پژوهش تــاکنون تحقیقــات گســتردة داخلــی و خــارجی دربــارة هریــک از موضــوعات اکوتوریســم و توانمندسازی (زنان ) صورت گرفته که در این پژوهش هم مـورد توجـه قـرار داشـته انـد؛ امـا در زمینۀ موضوع گردشگری (به طور عام ) و خاصه اکوتوریسم و توانمندسازی جامعۀ محلی (به ویـژه زنان ) یا موضوع گردشگری و بحث جنسیت تعداد تحقیقات خارجی در مقایسه با پـژوهش هـای داخلی بیشتر بودند که در ادامه به برخی از این تحقیقات اشاره میشود: خواجــه شــاهکوهی و همکــاران (١٣٩١) در مقالــه ای بــا عنــوان «نقــش گردشــگری در توانمندسازی زنان روستایی (روستای زیارت شهرستان گرگان )» به این نتیجه رسیدند که زنـان روستای زیارت به دلیل ورود گردشگران در بعد اقتصادی، فرهنگی، و اجتماعی توانمند شده انـد و این توانمندی بیشتر در بعد اقتصادی صورت گرفتـه اسـت [٧].
عـلاوه بـر ایـن ، اکوتوریسم باید همۀ ذینفعان را اعم از مردم محلـی، سـازمان هـای دولتـی و غیـردولتـی، و گردشگران را درگیر آموزش کند [٣٦،ص ٨]، اکوتوریسم بیشتر مرتبط با ایجـاد گـرایش هـا و رفتارهایی مبتنی بر حفاظت از محیط زیست ، حمایت ، و توانمندسازی جامعـۀ محلـی اسـت ؛ یعنی میتوان گفت که اکوتوریسم سه هدف اصلی دارد: پایـداری، حفاظـت ، و توانمندسـازی جامعۀ محلی.
Sustaining Ecotourism in Tanzania through Community Empowerment, Journal of tourism Research vol."