چکیده:
این مقاله ، مهمترین مفروضاتی را که وندلبل برای آیندهپژوهی عنوان نموده، مورد بررسی و ارزیابی قرار داده است . هدف از این ارزیابی ، اعتبارسنجی مفروضات مذکور با آموزههای دین مبین اسلام و بویژه دو کتاب قرآن و نهج البلاغه می باشد. بدیهی است -نتیجه این ارزیابی هرچه که باشد- نمی تواند ملاکی برای رد و یا تایید مفروضات فوق براساس دیدگاه اسلام باشد. چراکه اولا در این بررسی همه جوانب دین مبین اسلام مدنظر قرار نگرفته و ثانیا، تلاش نگارنده براین بوده تا شاهد. شواهدی از منابع مذکور، برای تایید برخی از مفروضات آیندهپژوهی –به زعم خود- استخراج نماید. ازاینروی، چه بسا این امر، براساس دیدگاههای کارشناسی اسلامشناسان، قابل تایید نباشد. درهرصورت، دراین مقاله نشان داده شده است که اغلب مفروضات آیندهپژوهی ، قابل ارزیابی توسط آموزههای دین اسلام می باشد و ازاینروی می توان چنین نتیجه گرفت که نظیر طیف زیادی از حوزههای علمی ، برای علم آیندهپژوهی نیز، اسلام به عنوان کامل ترین دین الهی دارای دستورالعمل ها و اصول راهنمایی می باشد.
In this paper, the main assumptions of the futures studies, introduced by Wendell Bell, is evaluated. The purpose of this evaluation is the validity check of these assumptions based on the Islamic teachings, specially the Qur'an and Nahj-al-Balagha. Obviously, this paper does not claim that Futures Studies is fully approved by Islamic principles, because it is impossible to cover all aspects of Islam in a paper. It has been just tried to explore some evidences from the Holy Book and Nahj-al-Balagha to confirm some assumptions of futures studies, according to the self-extraction. However, this paper has shown that most of the assumptions of futures studies can be evaluated by the teachings of Islam, and hence it can be concluded that Islam - as the most complete divine religion and like many spectrums of scientific fields - has the guidelines and principles for futures studies, too.
خلاصه ماشینی:
ارزیابی مقدماتی مفروضات آیندهپژوهی از نگاه دین اسلام (با تاکید بر قرآن و نهج البلاغه ) * ایمان رکوعی چکیده این مقاله ، مهمترین مفروضاتی را که وندلبل برای آیندهپژوهی عنوان نموده، مورد بررسی و ارزیابی قرار داده است .
درهرصورت، دراین مقاله نشان داده شده است که اغلب مفروضات آیندهپژوهی ، قابل ارزیابی توسط آموزههای دین اسلام می باشد و ازاینروی می توان چنین نتیجه گرفت که نظیر طیف زیادی از حوزههای علمی ، برای علم آیندهپژوهی نیز، اسلام به عنوان کامل ترین دین الهی دارای دستورالعمل ها و اصول راهنمایی می باشد.
دراین مقاله تلاش شده تا با مرور مفروضاتی که وندلبل برای آیندهپژوهی قائل شده، برخی از مهمترین آنها را انتخاب و باتوجه به آموزههای ارزشمند دین اسلام، بویژه آیات قرآن و فرمایشات حضرت علی (ع ) مندرج در نهج البلاغه مورد ارزیابی و اعتبارسنجی مقدماتی قرار دهیم .
بدیهی است این مهم را می توان در راستای تأثیر آگاهی و اراده انسان ها برای رسیدن به آینده مطلوبشان و به عنوان تاییدی بر یکی از پیش فرضهای مهم آیندهپژوهی تفسیر نمود.
در تفاسیر مختلفی که برای این آیات، ارائه شده، چنین آمده است : تفسیر نمونه : «سیاست اقتصادی یوسف (ع ) در مصر نشان داد که یک اقتصاد اصیل و پویا نمی تواند همیشه ناظر به زمان حال باشد، بلکه باید آینده و حتا نسل های بعد را نیز در بربگیرد، و این نهایت خودخواهی است که ما تنها به فکر منافع امروز خویش باشیم و مثلا همه منابع موجود زمین را غارت کنیم و هیچ به فکر آیندگان نباشیم که آنها در چه شرایطی زندگی خواهند کرد.