چکیده:
هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی مداخله نظریه ذهن و مهارت های اجتماعی بر کفایت اجتماعی کودکان ١١-٧ساله مبتلا به اختلال اتیسم بوده است .بدین منظور از بین همه کودکان ٧-١١ ساله اتیستیک که در کلینیک های توان بخشی شهر تهران در سال ١٣٩٠ -٩١ در حال دریافت خدمات تکمیلی توان بخشی بودند، ٢٠ نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و سپس ٥ نفر پس از اجرای آزمون های تشخیصی سطح عملکرد بالا(مصاحبه تشخیصی اتیستیک ، آزمون غربالگری اختلال های طیف اتیستیک و آزمون هوش وکسلر کودکان ) به صورت هدفمند برگزیده شدند .از آزمون نظریه ذهن و چک لیست مهارت های اجتماعی فنگ (٢٠٠١) برای ارزیابی تواناییهای نظریه ذهن و مهارت های اجتماعی به عنوان پیش آزمون ، پس آزمون و پیگیری استفاده گردید. آزمودنی ها به مدت ٤٠ جلسه ، به صورت انفرادی و گروهی تحت آموزش از طریق برنامه آموزشی محقق ساخته در کلینیک های توان بخشی قرار گرفتند. تحلیل دادها با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه گیرهای مکرر نشان داد، بین نمرات پس آزمون و پیگیری نسبت به پیش آزمون تفاوت معناداری وجود داشت .می توان نتیجه گرفت که برنامه آموزش نظریه ذهن و مهارت های اجتماعی بر کفایت اجتماعی(تعمیم مهارت های آموخته شده ( کودکان اتیستیک موثر بوده است .
خلاصه ماشینی:
"پس از پایان ٤٠ جلسه درمانی، پس آزمون نظریه ذهن و چک لیست مهارت های اجتماعی اجرا شد و اطلاعات درباره تعاملات اجتماعی هر کودک جمع آوری شد و مهارت هایی که کودک در کل جلسات بر آنها تسلط یافته بود در سه زمان در هفته مورد مشاهده قرار گرفت این مشاهده در دو زمان انجام گرفت : نخست زنگ تفریح و در تعامل با دوستان و همسالانش (ده دقیقه ) و دوم در مرکز توان بخشی در ارتباط با همسالان و بزرگسالان (٢٠ دقیقه ).
نتایج در این بخش ابتدا میانگین و انحراف معیار خرده آزمون های نظریه ذهن و مهـارت هـای اجتماعی در مراحل پیش آزمـون ، پـس آزمـون و پیگیـری و سـپس تحلیـل واریـانس بـرای تفاوت بین میانگین ها در اثر مراحل در کل آزمودنی ها در مورد هر فرضیه ارائه شده است .
در نتیجه بین میانگین نمره های پیش آزمون ، پس آزمون و پیگیری ابراز هیجانات فردی در کودکان اتیستیک تفاوت معنادار وجود دارد و مقدار F محاسبه شده بر اثر مراحل برای ابراز نیازهای شخصی در سطح ٠.
29 نتایج نشان داد که برنامه آموزشی به کاررفته در این پژوهش توانسته است تا حد زیادی مهارت های نظریه ذهن و تعاملات اجتماعی کودکان اتیستیک را به اشکال مختلف و در محیط های چندگانه ارتقا دهد.
در این پژوهش یافته های حاصل از تعاملات اجتماعی در پس آزمون و حتی پیگیری که ٦ ماه بعد از پس آزمون اجرا شد پیشرفت قابل ملاحظه ای را نشان دادند و انتقال این مهارت ها به شرایط مختلف و حتی به کارگیری رفتارهای اجتماعی مناسبی که جزء اهداف آموزش نبودند شواهدی است بر تعمیم یادگیریها که در نتیجه ی برنامه مداخله رخ داده است ."