چکیده:
بیخوابی از شایع ترین اختلالات خواب است که استرس های زندگی امروزی تاثیر زیادی در افزایش آن دارد. شیوع قابل توجه بیخوابی در جهان و ایران به دلیل نیاز به انواع روش های درمانی، بار اقتصادی فراوانی به فرد و جامعه تحمیل میکند. علاوه بر آن تاثیر بیخوابی در روابط اجتماعی و فعالیت شغلی، عملکرد روزانه فرد را نیز مختل میکند. از آنجا که در طب نوین درمان بی خوابی اغلب علامتی است ، با توجه به عوارض فراوان داروهای خواب آور، مطالعه حاضر با هدف بررسی اسباب و علل بی خوابی از دیدگاه طب سنتی ایران و مقایسه ی آن با طب نوین طراحی گردیده است . این تحقیق یک بررسی متون است و حاصل کار بر روی متون معتبر طب سنتی میباشد که مطالب مربوط به بی خوابی و اسباب و علل و علایم آن جمع بندی شده است و به تفکیک بیان میشود. از طرفی مطالب مربوط به علل بی خوابی در منابع معتبر طب نوین هم جمع بندی، بررسی و مقایسه شدند. بی خوابی در اغلب منابع طب سنتی ایران تحت عنوان «سهر» نامیده میشود. حکمای طب سنتی ایران علل بی خوابی را به دو دسته «اختیاری» و «غیر اختیاری» تقسیم میکنند و سوء مزاج دماغ را یکی از علل اصلی و مهم بی خوابی غیر اختیاری میدانند. این علل با علل بی خوابی در طب نوین که شامل اختلالات طبی، روانی یا محیطی است مقایسه شدند. بعضی از علل بی خوابی در طب
خلاصه ماشینی:
"/ نمودار شماره ١: اسباب «سهر»(بی خوابی) بر اساس اختیاری و غیر اختیاری بودن جدول شماره ١: مقایسه علل بی خوابی در طب سنتی و طب نوین طب سنتی معادل در طب نوین شب کاری بهداشت ناکافی خواب (کار شیفتی به دلیل اختلال ریتم شبانه روزی خواب باعث بی خوابی میشود) کم غذا خوردن بهداشت ناکافی خواب (گرسنگی قبل از خواب ) زیاد غذا خوردن بهداشت ناکافی خواب (خوردن غذای زیاد) نور و روشنایی محل خواب بهداشت ناکافی خواب (تاریک نبودن اتاق خواب ) استفراغ زیاد مثل راه رفتن در آفتاب در هوای گرم بهداشت ناکافی خواب (ورزش زیاد قبل از خواب که منجر به خستگی مفرط شود نوعی استفراغ محسوب میشود که باعث بی خوابی میشود)، گرما و سرمای زیاد نیز از شرایط محیطی نامناسب برای خواب ذکر شده است که منجر به بی خوابی میشود غم و اندوه بیماری های روانی (افسردگی) ترس و افکار زیاد و پریشان بیماری های روانی (اختلال اضطرابی منتشر) سوء مزاج خشک ساده دماغ در طب نوین ذکر نشده است سوء مزاج گرم و خشک ساده دماغ در طب نوین ذکر نشده است سوء مزاج گرم و خشک مادی دماغ در طب نوین ذکر نشده است سوء مزاج سرد در طب نوین ذکر نشده است و خشک مادی دماغ رطوبت بورقیه دماغ در طب نوین ذکر نشده است تب در طب نوین تب به عنوان یک عامل بی خوابی ذکر نشده است اما بیماری های عفونی یکی از علل بی خوابی محسوب میشوند که شاید به دلیل وجود تب در اغلب بیماریهای عفونی باشد پری معده و سوء هاضمه بهداشت ناکافی خواب (زیاد غذا خوردن ) درد بی خوابی وابسته به وضعیتهای طبی مثل اختلالات دردناک بالا رفتن بخارات فاسد به دماغ در طب نوین ذکر نشده است شاید بی خوابی وابسته به مصرف مواد مثل الکل یا کشیدن سیگار از راه صعود بخارات فاسد منجر به بی خوابی شوند که نیاز به تحقیقات بیش تری دارد سرطان یا ورم سوداوی دماغ بی خوابی وابسته به بیماریهای مغزی، بیماریهای هیپوتالاموس و ساقه ی مغز، بیماریهای نئوپلاستیک فهرست منابع ١."