چکیده:
مقدمه : امنیت غذایی یکی از فاکتورهای اصلی تامین کننده سلامت فردی و اجتماعی است و ضامن توسعه و پیشرفت جامعه محسوب میشود و از چنان اهمیتی برخوردار است که بانک جهانی و فائو هدف توسعه هزاره سوم را امنیت غذایی معرفی نموده است . در همین راستا، مقاله حاضر میکوشد میزان ناامنی غذایی خانوارهای شهر تبریز و نقش سرمایه اجتماعی در کاهش آن را مورد مطالعه قرار دهد. روش : تحقیق به روش پیمایشی در سال ١٣٩١ انجام شد و جامعه آماری پژوهش را سرپرستان خانوارهای شهر تبریز تشکیل دادند که تعداد آنها بالغ بر ٣٧٨٣٢٩ خانوار بود. از این تعداد، ٤٢٦ خانوار بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود. تحلیل پایایی متغیرهای ناامنی غذایی و سرمایه اجتماعی نشان دهنده پایایی بالایی است . همچنین برای تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده از نرم افزار spss نسخه ٢٢ استفاده شده است . یافته ها: یافته های تحقیق نشان میدهد که میزان ناامنی غذایی در خانوارهای شهر تبریز در سطح پایین (١٠.٤ از ١٠٠) قرار داشته و تحلیل همبستگی پیرسون نیز حاکی از آن است که ابعاد سرمایه اجتماعی یعنی اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و شبکه روابط اجتماعی با ناامنی غذایی همبستگی منفی و معکوسی داشته است . در بین ابعاد سه - گانه سرمایه اجتماعی، شبکه روابط اجتماعی و مشارکت اجتماعی وارد مدل نهایی شده و توانسته اند نزدیک به ١٩ درصد از تغییرات ناامنی غذایی را تبیین نمایند. بعد اعتماد اجتماعی از مدل نهایی خارج شده و تاثیر معناداری در تبیین تغییرات ناامنی غذایی ایفا نمیکند. نتیجه گیری: در میان ابعاد سه گانه سرمایه اجتماعی، شبکه روابط اجتماعی و مشارکت اجتماعی تعیین کننده های مناسبی برای کاهش ناامنی غذایی خانوارهای شهر تبریز محسوب میشوند. همچنین شبکه روابط اجتماعی در زمره عمده ترین و مهمترین عامل کاهش ناامنی غذایی خانوارها به شمار میرود.
Introduction: Food security is one of the main factors providing individual, social health and society development sponsor. Food security is as important as the World Bank and the FAO food security has announced the third millennium development goal. In this context, this paper aims to study the rate of food insecurity among households in Tabriz and The role of social capital in it reducing. Methods: Research survey conducted in 1391 and the study population includes the heads of households in the Tabriz city, that is approximately 378,329 households. The sample size of this research were selected 400 people for the study, Sampling method was Multi-stage random cluster sampling. Techniques of data collection have been questionnaire. Reliability analysis of food insecurity and social capital variables also show a high reliability. The data collected for analysis SPSS version 22 software was used. Results: Research findings show that rates of food insecurity in Tabriz households are located in the lower level (10.4from 100). pearson correlation analysis also implies that the dimensions of social capital, social trust, social participation and networks of social relations is significant negative correlation with food insecurity and the three dimensions of social capital, social participation and networks of social relations have entered into the final model and this variables explained to 19 percent of the food insecurity variance. Social trust has been removed from the final model. Conclusions: among the three dimensions of social capital, the network of social relations and social participation are suitable for reducing household food insecurity in Tabriz. Also among the three dimensions of social capital, the network of social relations largest and most important factor is to reduce household food insecurity.
خلاصه ماشینی:
"). مبانی تجربی مارتین و همکارانش به این نتیجه رسیدند که خانوارهایی که در شاخص های سرمایه اجتماعی نظیر شبکه اجتماعی، اعتماد اجتماعی و روابط متقابل ، وضعیت بهتری دارند در قیاس با خانوارهای دیگر کمتر دچار خطر گرسنگی و ناامنی غذایی میشوند (مارتین و همکاران ، ٢٠٠٤ م .
برای همین منظور آنها وضعیت امنیت غذایی، سرمایه اجتماعی، وضعیت سلامت زنان ، کودکان و نوزادان خانواده های شرکت کننده در مطالعه را بررسی کرده اند و به این نتیجه رسیده اند که سرمایه اجتماعی بالا با ناامنی غذایی خانوارها رابطه معکوس و با وضعیت سلامت درک شده رابطه مثبت و مستقیمی دارد.
برحسب نتایج تحقیقات خارجی و داخلی انجام شده در حوزه امنیت غذایی میتوان گفت خانوارهایی که در شاخص های سرمایه اجتماعی نظیر شبکه اجتماعی، اعتماد اجتماعی و روابط متقابل وضعیت بهتری داشتند در قیاس با خانوارهای دیگر کمتر دچار خطر گرسنگی و ناامنی غذایی میشوند.
) به این نتیجه رسیدند که خانوارهایی که در شاخص های سرمایه اجتماعی نظیر شبکه اجتماعی، اعتماد اجتماعی و روابط متقابل وضعیت بهتری داشتند در قیاس با خانوارهای دیگر کمتر دچار خطر گرسنگی و ناامنی غذایی میشوند.
برای همین منظور آن ها وضعیت امنیت غذایی، سرمایه اجتماعی، سلامت زنان ، کودکان و نوزادان خانواده های شرکت کننده در مطالعه را بررسی کرده اند و به این نتیجه رسیده اند که سرمایه اجتماعی بالا با ناامنی غذایی خانوارها رابطه معکوسی دارد."