چکیده:
فرهنگ و تمدن در جامعه موعود عصر ظهور ویژگیها و ابعاد الگویی منحصر به فردی دارد که برخی از نمودهای برجسته آن در آیات و روایات بیان شده است و میتواند سیمای کلی رویکرد فرهنگی و تمدنی جامعه عصر ظهور و فضای حاکم بر آن دوران را برای جامعه عصر انتظار ترسیم کند. در این مقاله، ابتدا مفهوم و کاربردهای فرهنگ و تمدن و قرابت معنایی و تفاوتهای آن دو بررسی میشود. سپس مهمترین ویژگیهای فرهنگ و تمدن جامعه الگوی عصر ظهور بر محور ارزشهای دینی، جامعنگری، آرمانگرایی، عقلانیت، رویکرد علمی و عدالتپروری تبیین میگردد. آنگاه به ضرورت الگوپذیری جامعه منتظر از فرهنگ و تمدن جامعه موعود عصر ظهور و ابعاد این الگوپذیری اشاره میکنیم.
خلاصه ماشینی:
"در این نوشتار، پس از معناشناسی واژگان «فرهنگ» و «تمدن» و کاربردهای اصطلاحی آن، برخی ویژگیهای فرهنگی و تمدنی جامعه عصر ظهور و نقش الگویی آن در شکلگیری فرهنگ و تمدن زمینهساز و نیز بایستگی الگوپذیری جامعه منتظر از آن بررسی شده است.
توسعه فرهنگ عدالت و دادگری در رفتارهای فردی و نهادهای اجتماعی سبب توجه به دیگر ساحتهای زندگی در جامعه عصر ظهور میگردد؛ چرا که عدالت به گفته امیرالمؤمنین علی علیه السلام ، بستر رشد دیگر کارهاست: فإن فی العدل سعة؛ (شریف رضی، 1414: 57؛ ابن شهر آشوب، 1376: ج2، 110) همانا در عدالتورزی، فراخی و گشایش است.
فرهنگ و تمدن مهدوی بر پایه توسعه عدالت و قسط در جامعه شکل میگیرد؛ به گونهای که در روایات، مأموریت اصلی امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف ، تحقق عدالت و گسترش عدل و قسط در جهان معرفی شده است: السلام علی القائم المنتظر و العدل المشتهر؛ (مجلسی، 1403: ج99، 101) سلام بر قیامکنندۀ مورد انتظار و عدالت شناختهشده!
بدیهی است برای تحقق بخشیدن چنین اندیشهای، راهی بس طولانی و دشوار در پیش است، ولی از پیمودن آن نیز گریزی نیست؛ چرا که گام برداشتن در راه دستیابی بشر به آرمانهای والای انسانی و ارتقای فرهنگی و تمدنی با هدف زمینهسازی ظهور آخرین منجی موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف ، در هر سطحی که باشد، توسعه و تکامل بشر را به همراه خواهد آورد و جامعه منتظر را به سوی الگوی هدف، نزدیک خواهد کرد."