چکیده:
پژوهش حاضر به بررسی رابطه کاربری شبکه اجتماعی مجازی فیس بوک و سرمایه اجتماعی میپردازد. گسترش تعاملات اجتماعی درفضاهای مجازی از سوی جوانان و دغدغه کاهش روابط و تعاملات و مشارکت اجتماعی آنان در دنیای واقعی مباحث گسترده ای را در زمینه چگونگی تاثیر پذیری سرمایه اجتماعی جوانان از کاربری شبکه های اجتماعی مجازی موجب گردیده است و اثرات کاهنده و یا فزاینده کاربری این شبکههای اجتماعی برسرمایه اجتماعی در پژوهش هایی متعددی درجهان مورد بررسی قرارگرفته است.
به همین منظور درمقاله حاضر با بررسی و مقایسه سرمایه اجتماعی دانشجویان کاربر و غیرکاربر کم وکیف کاربری فیس بوک و رابطه آن با ابعاد ساختی و شناختی سرمایه اجتماعی و مولفه های آن مورد بررسی قرار گرفته است.
این پژوهش با روش پیمایش انجام شده است و جمعیت آماری آن را 336 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران تشکیل می دهند که با روش نمونهگیری خوشه ای متناسب با حجم انتخاب شده و سپس با استفاده از ابزار پرسش نامه، اطلاعات جمعآوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
نتایج تحقیق میزان بالاتر سرمایه اجتماعی را در نزد دانشجویان کاربر در مقایسه بادانشجویان غیر کاربر نشان میدهد. هرچند تاثیر کم و کیف کاربری فیس بوک بر ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی یکسان نبوده و بر اساس یافتههای پژوهش، تنوع استفاده از فیس بوک با سرمایه اجتماعی و برخی مولفههای آن نظیر اندازه شبکه واقعی، انواع هنجارهای همیاری و آگاهی اجتماعی ارتباط مثبت دارد در حالی که میزان استفاده از فیس بوک با مولفه حمایت اجتماعی و سرمایه اجتماعی در کل ارتباط منفی را نشان داده است.
خلاصه ماشینی:
هرچند تأثير کم و کيف کاربري فيس بوک بر ابعاد مختلف سرمايه اجتماعي يکسان نبوده و بر اساس يافته هاي پژوهش ، تنوع استفاده از فيس بوک با سرمايه اجتماعي و برخي مؤلفه هاي آن نظير اندازه شبکه واقعي ، انواع هنجارهاي همياري و آگاهي اجتماعي ارتباط مثبت دارد در حالي که ميزان استفاده از فيس بوک با مؤلفه حمايت اجتماعي و سرمايه اجتماعي در کل ارتباط منفي را نشان داده است .
به علاوه ، بر اساس يافته هاي طرح ملي ايران و اينترنت گزارش گرديده که حدود ٣٢ درصد از کاربران جوان اينترنت در فيس بوک عضو هستند که اين مورد بيانگر عضويت جوانان در اين شبکه اجتماعي مجازي است (باستاني و همکاران ، ١٣٩٠).
به علاوه در بعد کيفي آن مؤلفه هاي بررسي انگيزه عضويت افراد در اين شبکه اجتماعي مجازي و همچنين تنوع استفاده از آن و نيز تنظيمات حريم خصوصي فيس بوک مورد نظر قرار گرفته اند.
رابطه کاربري فيس بوک با سرمايۀ اجتماعي و ابعاد آن )رجوع شود به تصویر صفحه) متغيرهاي مستقل مورد بررسي در اين پژوهش و نيز ارتباط آنان با سرمايه اجتماعي و مؤلفه هاي آن در جدول شماره ٥، ارائه شده است .
Joshua, Nehmad, Elham (2009), Internet social network communities: Risk taking, trust, and privacy concerns, Computers in Human Behavior, pages 153–160.
Burke, Moira and Kraut, Robert (2011), Social Capital on Facebook: Differentiating Uses and Users, published in Human-Computer Interaction Institute, Carnegie Mellon University.
Cliff (2007), The Benefits of Facebook "Friends": Social Capital and Collegge Students Use of online Social Network Sites, Journal of computer-Mediated Communication, Depaartment of Telecommunication, Information Studies, and Media, Michigan State University, pages 1143–1168 Nie, Norman H (2001), Sociability, interpersonal relations, and the Internet: Reconciling conflicting findings.