چکیده:
امروزه هنر محیطی که یکی از شاخههای هنر جدید است تقریبا در همه جای دنیا مطرح، و پذیرای مخاطبان خاص و عام شده است، تا جایی که در برخی موارد خود مخاطب نیز جزئی تفکیکناپذیر از اثر است. هنر محیطی هنری است با گرایشهای مختلف که سعی دارد، با نگرشی نو به رابطه انسان با طبیعت بپردازد و راهکارهایی جدید برای همزیستی با محیط اطراف در اختیار بگذارد. این هنر به محیط و منظر غنا میبخشد که در عرصه عمومی متجلی میشود و در شکلگیری معنای محیط نقش مهمی ایفا میکنند. هنر محیطی اغلب بهصورت کلی برای نامیدن گرایشهایی چون هنر بومشناختی (Eco Art)، هنر در طبیعت (Art in Nature)، هنر ترمیم (Restoration Art)، وغیره به کار میرود. این مقاله به نقد کتاب هنر محیطی میپردازد که از معدود کتابهایی است که در این موضوع تالیف شده است
خلاصه ماشینی:
در این قسمت، هنر محیطی در بخش نخست، «نوعی ارائۀ اثر در دل طبیعت به منظور ارتباط مستقیم و گسترده با مخاطب عام و توجه بیشتر به محیط زیست است که ریشه در تحولات و جریانهای صنعتی دوران معاصر دارد» تعریف میشود (Rotland, 2008).
این کتاب در قالب طرح تحقیقاتی سازمان زیباسازی شهر تهران در سال ۱۳۹۲ با هدف بررسی و مطالعات جامع در زمینۀ هنر محیطی و نمود تاریخی و فرهنگی آن و تلاشی جهت درک بهتر آثار هنرمندان و روابط متقابل آنها با مخاطب و محیط تدوین و تألیف شده است.
پامیر (Pamyr) در سال ۲۰۰۷در کتاب سرزندگی محیطی (Land Litality) معیارهایی را برای محیطی با کیفیت مطلوب بااستفاده از عناصر هنری و محیطی بیان میکند: فضای موفق عبارت است از فضایی که در آن حضور تعداد قابلتوجهی از افراد و تنوع آنها بهلحاظ سن و جنس در گسترۀ زمانی وسیعی از روز که فعالیتهایشان عمدتا بهشکل انتخابی یا اجتماعی بروز مییابد به چشم میخورد.
تحلیلی دیگر از کیفیات محیط کالبدی در کتاب معروف متیو کرمونا تحت عنوان مکانهای عمومیـــ فضاهای شهری (Designing Safer Communities: livability Prevention through Environmental) ارائه شده است.
در بسیاری متون این کیفیات در قالب اهداف طراحی منظر و هنر محیطی بیان شده است؛ بهطور مثال در کتاب به کمک طراحی (The Help of Designer Designer) که بیانکنندۀ موفقیت طراحی در سیستم برنامهریزی است اهداف طراحی به نوعی بیانکنندۀ کیفیتهای مورد توجه در طراحی شهری محیط کالبدی است.
ــــ نقش هنر محیطی در ارتقای کیفیتهای کالبدی فضاهای شهری شهر بهعنوان محیطی کالبدی است که باید پاسخگوی انواع نیازهای جسمی و روحی شهروندان باشد و به زندگی فردی و اجتماعی آنها کیفیت بخشد.