چکیده:
دعوت پیام آوران الهی به دین ومکتب توحیدی سبب بیداری انسان می گردد،وانسانهای فراوانی را به خود جلب می کند،انبیاء،پیام خداوند را از طریق وحی دریافت می کردند و سپس به تبلیغ آن مبادرت می ورزیدند و قلب ها را به تسخیر خویش در می آورند، «ان الکلام اذا خرج من القلب دخل فی القلب» هرگاه سخنی از قلب بیان شود، لاجرم بر دل خواهد نشست . تبلیغ و دعوت سطحی دارای اثری پایدار و عمیق نخواهد بود.
کار پیامبران(ع) فراخوانی به محتوای کتاب و دعوت خویش است و هدف آن رستگاری بشر و راهیابی انسان به صراط مستقیم است، از این رو مسئله ی دعوت در ادیان ابراهیمی از اهمیت فراوانی برخوردار است.
اسلام در شبه جزیره عربستان ظهور کرد و ابلاغ آن توسط محمد بن عبدالله (ص) انجام شد، پیامبر (ص) از آغازین لحظه های دعوت برای نشر اهداف و اندیشه ها و تعالیم خویش از راهبرد و سیاست واحد تبعیت می کرد تا بتواند اصول و عقاید دین اسلام را به خوبی ابلاغ و عملا در سطوح جامعه های انسانی پیاده نماید. پیامبر بزرگوار اسلام (ص)و یاران خاص ایشان، با تحمل رنجهایی فراوان، به کالبد بیجان جامعه خویش روح دین را دمیدند، روشی را که پیامبر (ص) برای دعوت مردم به اسلام و تبلیغ رسالت خود در پیش گرفت توانست از مردم یکی از عظیمترین تمدنهای بشری را به وجود آورد،
آنچه باعث تامل است چگونگی دعوت خاتم الانبیاء (ص) است که با چه شیوه و روشی توفیق یافت چنان تحول عظیمی در سبک زندگی بشر پدید آورد.
مراحل دعوت پیامبر(ص) در مکه عبارت بود از: 1-مرحله آغاز رسالت 2-مرحله دعوت مخفی(محدود) 3-مرحله دعوت گسترده و شروع ارتباط گروهی تا هجرت به حبشه 4-مرحله پس از هجرت گروهی مسلمانان به حبشه تا هجرت به مدینه.نگارنده در این پژوهش از روش تحقیقی-توصیفی و گردآوری اطلاعات به شکل کتابخانه ای استفاده کرده است.
خلاصه ماشینی:
مثلا به مدت سه سال ، تبلیغ پیامبر(ص ) به صورت پنهانی انجام می گیرد و پس از گذشت آن شرایط زمانی و وارد شدن به زمان و شرایطی دیگر، دعـوت علنـی خویشـاوندان بـه فرمان خداوند «و انذر عشیرتک الاقربین » و دعوت عمومی و علنی به فرمان خداوند «فاصـدع بمـا تومر و اعرض عن المشرکین » انجام می گیرد و وقتی کفار از تبلیغ رسول خدا(ص ) جلوگیری می کردند، حضرت از ماه های حرام استفاده می کرد و در بازار هایی مثل عکاظ ، مجنـه و ذی المجـاز حاضر می شد، در بلندی می ایستاد و مردمی که برای مراسم حج آمده بودند، به دین اسلام دعوت می کرد به طوری که در سال ١١ بعثت شش تن از بزرگان شهر یثرب بـه اسـلام ایمـان آوردنـد و عامل انتقال اولیه اسلام به آن شهر شدند، در عقبه اول و دوم به تعداد ایمان آورندگان اضافه شد و با رسول خدا (ص )پیمان بستند و زمینه هجرت به یثرب را فراهم کردند.
این عده که خود را حنفـا مـی ٧- جنگ بعاث ٢-اعراب جاهلی به خدایی برتر به نام اعتقاد داشتند ،اما بت ها رابه عنوان واسطه وشفیع تلقی میکردند که باعث نزدیکی آنها به خدایی بزرگ تر می شدند 701 نامیدند، بیشتر در شهر مکه سکنی یافته بودند و اکثریت مردم شبه جزیره پیرو عقاید دیگری بودند (مسعودی/١٣٦٥/ج ٦٠/١-٦٨، قاسمی/ ١٣٨٩ /٢٠٤ -٢٠٥، فیاض /٤٦/١٣٨٢ ، ابراهیم حسن /٦٥).