چکیده:
حبیب الله چایچیان ، متخلص به «حسان » یکی از قدیمیترین و بااخلاص ترین شاعران اهل بیت (ع ) است . موضوع مجموعه «ای اشک ها بریزید» از این شاعر، مدح و مراثی اهل بیت (ع )است . مضامین اشعار او عبارت اند از: شروع حرکت امام ، وداع امام از مدینه ، یاران امام ، حسین (ع ) رهبر امروز وکشته دیروز، خاندان امام ، اصحاب ، آزادی، مهلت خواستن شب عاشورا، (ع )تسلیم ناپذیری در برابر ظالمان و مرثیه در غم امام حسین : ای ذبیـح کربلا، جــان ها فــدای حــــج تو ای که خـود را در منای عشق ، قربان میکنی در طوافت کعبه بر گرد تو میگردد حسین کآمدی در بیت حق ، تجدید پیمان میکنی مهیار دیلمی (م . ٤٢٨ ق ) شاعر و دانشمند ایرانی عربیگوی قرن پنجم هجری بود. از مصیبت هایی که بر شیعه بعد از حادثه کربلا رخ داد سخن نگفت ؛ اما صریحا میگوید که سقیفه و غصب حق حضرت علی (ع )، تندباد کربلا را برپاکرد: هــــو الغـــــصن کـــــان کمینــــا فهـــــــب لــــــدی کــربلاء بریــــــــــــــح عصــوف قتـیـــل بــــــه ثـــــــــــــــــار غــل النفــوس کـمـــــا نغـــــر الجــــرح حــــک القــــروف در این پژوهش وجوه اشتراک و افتراق مراثی دو شاعر از نظر موضوع ، اندیشه و تصویر بررسی میشود تا تجلی نهضت حسینی در اشعار مهیار دیلمی و حسان نقد و تحلیل گردد.
خلاصه ماشینی:
نشریۀ ادبیات پایداری دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان سال هشتم ، شمارة چهاردهم ، بهار و تابستان ١٣٩٥ رثای حسینی در اشعار حسان و مهیار دیلمی(علمی- پژوهشی ) دکتر محمدرضا نجاریان ١، فردین شاهین 2 چکیده حبیب الله چایچیان ، متخلص به «حسان » یکی از قدیمیترین و بااخلاص ترین شاعران اهل بیت (ع ) است .
از مصیبت هایی که بر شیعه بعد از حادثه کربلا رخ داد سخن نگفت ؛ اما صریحا میگوید که سقیفه و غصب حق حضرت علی (ع )، تندباد کربلا را برپاکرد: هــــو الغـــــصن کـــــان کمینــــا فهـــــــب لــــــدی کــربلاء بریــــــــــــــح عصــوف قتـیـــل بــــــه ثـــــــــــــــــار غــل النفــوس کـمـــــا نغـــــر الجــــرح حــــک القــــروف در این پژوهش وجوه اشتراک و افتراق مراثی دو شاعر از نظر موضوع ، اندیشه و تصویر بررسی میشود تا تجلی نهضت حسینی در اشعار مهیار دیلمی و حسان نقد و تحلیل گردد.
١-٢- پیشینۀ تحقیق تاکنون پایان نامه ها و مقالات متعدد و گوناگونی دربارة شرح حال ، شخصیت و آثار مهیار دیلمی تألیف شده ؛ اما پژوهشی جامع دربارة تحلیل اشعار حبیب الله چایچیان انجام نشده است .
١-٣- ضرورت و اهمیت تحقیق محور اصلی شعر مهیار دیلمی و حبیب چایچیان رثای اهل بیت به ویژه امام حسین (ع ) است .
این مرثیه ها با وجود اینکه از نظر زبان و زمان تفاوت دارند؛ اما دارای مضامین و مفاهیم دینی مشترکی هستند که در حوزه ادبیات تطبیقی درخور توجه است ؛ بخصوص که مهیار بر کیش زرتشتی بود و به دست سید رضی مسلمان شد.
مهیار دیلمی اشعار بسیاری در مدح اهل بیت و مرثیه امام حسین (ع ) سروده است .