چکیده:
تعیین نوع محصولات تولیدی با استفاده از تکنیک های موجود نظیر مزیت نسبی، گام اساسی بـرای توسعه ی بخش کشاورزی است . در این مطالعه ، مزیت نسبی و شاخص های حمـایتی فرآینـد تولیـد دانه های روغنی آفتابگردان و کلزا در استان کرمانشاه بـرای سـال زراعـی ٨٧-١٣٨٦ بـا اسـتفاده از ماتریس تحلیل سیاستی(PAM)، محاسبه شده اسـت . نتـایج مطالعـه درخصـوص شـاخص مزیـت نسبی(DRC) تولید دانه های روغنی نشان داد که استان کرمانشاه در تولیـد محصـول آفتـابگردان ، دارای مزیت نسبی بوده و تولید کلزا مزیت نسبی ندارد. بررسـی شـاخص حمایـت اسـمی محصـول (NPC) نشان داد که قیمت بازاری دانه های روغنی بیش از قیمت سایه ای آنها بوده و سیاست های دولت باعث شده تا قیمت این محصولات در استان بیش از قیمت مرزی در نرخ سایه ای ارز باشـد و گویای پرداخت یارانه ی غیر مستقیم به تولیدکنندگان دانه های روغنی در استان کرمانشاه میباشـد. نتایج شاخص حمایت اسمی نهاده ها(NPI) در مورد فرآیند تولید دانه های روغنی نیـز حـاکی از آن است که زارعان درخصوص نهاده های قابل تجارت مورد حمایت قرار گرفتـه انـد. از ایـن رو، تـداوم و افزایش حمایت موثر از کلزا، توسعه ی سطح زیر کشت کلـزا و تـداوم و افـزایش حمایـت قیمتـی از آفتابگردان در استان پیشنهاد میشود.
Targeting group of products through existing techniques such as comparative advantage is an essential step on agricultural development track. In this study comparative advantage and protection indices for Sunshade and Canola have been calculated for Kermanshah province by using policy analysis matrix (PAM) for crop year of 2007-2008. Results coming out of comparative advantage index (DRC) for oilseed production showed that Kermanshah province has comparative advantage in producing sunshade rather than canola. Examination of index attributed to nominal protection crop (NPC) showed that market prices of oilseeds are higher than their shadow prices comparatively and government policies have led the prices of these products to be set at higher place than marginal price under shadow exchange rate. This Indicates an indirect subsidy allocated to producers of oilseeds in the province. Analysis resulted by index of nominal protection inputs (NPI) for oilseed production process indicates that the farmers have been supported for tradable inputs. Therefore increase ongoing of effective support to canola, expansion of acreage for canola and continuation and increase of price support policy for sunshade in the province are suggested.
خلاصه ماشینی:
"در این مطالعه ، مزیت نسبی و شاخص های حمـایتی فرآینـد تولیـد دانه های روغنی آفتابگردان و کلزا در استان کرمانشاه بـرای سـال زراعـی ٨٧-١٣٨٦ بـا اسـتفاده از ماتریس تحلیل سیاستی(PAM)، محاسبه شده اسـت .
مقدار شاخص NPI یا ضـریب حمایـت اسمی نهاده ، گویای آن است کـه تولیدکننـدگان در فرآینـد تولیـد کلـزا و آفتـابگردان درخصـوص نهاده های قابل تجارت مورد حمایت قرار گرفته اند و این نهاده ها را بـه صـورت یارانـه ای و ارزان تـر از قیمت مرزی آنها خریداری و در تولید این محصولات مورد استفاده قرار داده اند.
در مجموع میتوان گفت که برآیند این دو شاخص ، خود را در شاخص EPC یا ضریب حمایت موثر نشان میدهـد کـه اثر کل دخالت های دولت در بازار محصول و نهاده های قابل تجارت میباشد و حاکی از حمایت موثر دولت (پرداخت یارانه ی غیرمستقیم ) به تولید دانه های روغنی آفتابگردان و کلزا در اسـتان کرمانشـاه است .
Hashemi Tabar(2005), Cotton Production Comparative Advantage in Golestan Province, Agricultural Economics and Development 13(50):29-50(in Persian).
Analysis of Comparative Advantages And Protection Policies Of Summer Soybean In Iran, Iranian Journal of Agricultural Economics.
A Study on Industrial Crop Production Comparative Advantage, Agricultural Economics and Development, 17(67):135-154.
Unknown (2003), The investigation of Agricultural comparative advantage, Agricultural Planning, Economic & Rural Development Research Institute (ARDPERI), Ministry of Jihad-e Agriculture."